مهدی قورچیانی - دانشجوی کارشناسی ارشد پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
حسینعلی علیخانی - دانشیارگروه مهندسی علوم خاک و آب پردریس کشاورزی و منابع طبیعی کرج دانشگاه تهران
غلامعباس اکبری - دانشیارگروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
مهدی زارعی - استادیارگروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

به منظور بررسی تاثیر کاربرد متعادل کود شیمیایی فسفر و تلقیح بذر با باکتری حل کننده فسفات و قارچ میکوریز آربسکولار بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت در شرایط تنش کم آبی آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها عبارت از آبیاری در دو سطح شامل: آبیاری پس از 60 (آبیاری معمول) و 120 (کم آبیاری) میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A؛ ترکیب ریزموجودات حل کننده فسفات نامحلول (قارچ میکوریز آربسکولار و باکتری حل کننده فسفات) در چهار سطح مختلف و تیمار کود شیمیایی فسفر در سه سطح شامل: عدم مصرف کود شیمیایی فسفر (شاهد)، مصرف50% کود سوپر فسفات تریپل مورد نیاز براساس نتایج آزمون خاک و نیز مصرف خاک فسفات (براساس کمیت فسفر مصرفی از منبع سوپر فسفات تریپل) بودند. نتایج نشان دادند که اثر سطوح آبیاری روی کلیه صفات به جز شاخص برداشت و اثر ریزموجودات حل کننده فسفات نیز در کلیه صفات به جز شاخص برداشت و تعداد ردیف دانه در بلال معنی دار می باشد. نتایج مقایسه میانگین ها نیز نشان دادند که بیشترین مقدار اکثر صفات مورد بررسی در سطوح آبیاری مربوط به تیمار آبیاری معمول و در سطوح ریزموجودات حل کننده فسفات مربوط به تیمار کاربرد توام باکتری حل کننده فسفات و قارچ میکوریز آربسکولار است. اثر سطوح کود شیمیایی فسفر روی کلیه صفات نیز معنی دار بود. نتایج بر همکنش آبیاری و ریزموجودات حل کننده فسفات در هر دو شرایط آبیاری معمول و کم آبیاری نشان داد که کاربرد توام باکتری حل کننده فسفات و قارچ میکوریز آربسکولار، عملکرد دانه را بیش از سایر تیمارها افزایش می دهد. همچنین نتایج بر همکنش کود شیمیایی فسفر و ریزموجودات حل کننده فسفات نیز نشان دادند که تاثیر کاربرد متعادل کود سوپر فسفات تریپل در تلفیق با ریزموجودات حل کننده فسفات در صفات اندازه گیری شده نسبت به خاک فسفات بیشتر می باشد.

خاک فسفات،ریزموجودات حل کننده فسفات، سوپرفسفات تریپل، کشاورزی پایدار