زهرا علیزاده بیرجندی - استادیارگروه تاریخ دانشگاه بیرجند
قنبرعلی رجبلو - استادیارگروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا

در این مقاله سفرنامه های ناصرالدین شاه به فرنگستان به روش تحلیل گفتمان مورد بررسی قرارگرفته است. با استفاده از این رویکرد، عوامل زبانی و فرازبانی (شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و تاریخی)، موقعیت نهادی و نگرش های نویسنده متن که درشکل گیری این متن تاثیرگذار بوده اند، مورد توجه قرار گرفته است. سفرهای فرنگ و گفتمان ناصرالدین شاه دراین سفرنامه ها، دستاوردها و نتایج سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خاصی را به همراه داشته که برخی از این نتایج، حوزه های زبانی و سبک ادبی را نیز تحت تاثیر قرارداده است.

ناصرالدین شاه، قاجار، فرنگ، تحلیل گفتمان، سفرنامه های فرنگستان، تجدد