حسین مطلبی - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
کاوه بذر افکن - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز

زندگی بشری متاثر از پدیده مصرف گرایی است. در دوره های گوناگون عوامل و انگیزش های متفاوتی برای مصرف کالا نزد انسان ها به وجود آمده است. نشان دادن منزلت اجتماعی همچون قدرت طلبی، چشم و هم چشمی، اقدام به رشک انگیزی، وانمود به تن آسایی و مصرف تظاهری از ویژگی های دوه پیشا مدرن است. اما مانند میل به جلو گام نهادن بشر و عدم اکتفا به داشته های خود در اکثر جوانب، در دوره مدرن نیز علاوه بر حفظ گوشه هایی از ارزش های مصرف گرایی پیش از آن، ارزش های دیگری همچون فرهنگ سازی از طریق حس تشخص، متمایز بودن، القاء هویت به پدیده مصرف گرایی افزوده می شود. اما در دوره پسا مدرن وضعیت کمی متفاوت با دوره های گذشته می شود یعنی مصرف گرایی از ویژگی تک بعدی خود جدا شده و تبدیل به جریان چند بعدی می شود، به طوری که بشر خواهان مصرف عناصر گوناگون به صورت توامان است و احساس مصرف حاصل از یک جریانی با احساس مصرف از جریان دیگر در هم تنیده می شود. در این راستا که انتظار می رود معماری آرمان های متعالی تری را دنبال کند از جایگاه اصلی خود دور شده و در جریان های مذکور محصور می شود. هدف این تحقیق در پی بیان عوامل مصرف گرایی در ادوار گوناگون خواهان نشان دادن غفلت جمعی در حوزه هنر معماری است، شیوه پژوهش در این تحقیق از نوع کیفی بوده که با توجه به آراء و نظریه های اندیشمندان حوزه مصرف انجام شده است. نتایج حاصل شده مختصری از عوامل مصرف گرایی در ادوار گذشته را به صورت تیوریک با محوریت معماری نشان داده است

مصرف گرایی، پیشا مدرن، تن آسایی، روشنگری، پسا مدرن