زهرا فرخی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه شهید باهنر کرمان
غلامعباس بارانی - استاد بخش مهندسی عمران دانشگاه شهید باهنر
صالح ارشد - دانشجو دکترا سازه های آبی دانشگاه تربیت مدرس

رودخانه ها سیستمی کاملا متغیر هستند که مرزهای جانبی و مشخصات موفولوژیکی آنها در طول زمان و به طور پیوسته در حال تغییر است. درواقع سیستم رودخانه ای یک سیستم پیچیده است و تغیر دربخشی از این سیستم میتواند تغییرات پیچیده ای را در رفتارکل سیستم بوجود آورد، به طور مثال اگر در بخشی از رودخانه عملیات احداث سد، آبگیری، ساماندهی و… صورت گیرد به دلیل تغییر در شرایط هیدرولیکی جریان، امکان تغییر در رژیم آبی رودخانه وجود دارد. در این تحقیق ابتدا با کمک 5 سری تصویر ماهواره ای و با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، پارامترهای هندسی پلان رودخانه نظیر شعاع قوس، زاویه مرکزی، ضریب خمیدگی و انحنا رودخانه در قسمتی از رودخانه دز از پایین دست دزفول تا 40 کیلومتری شهرستان اهواز در محل بند قیر و در سه بازه بین ایستگاه های هیدرومتری دزفول، حرمله و بامدژ مورد بررسی قرار گرفتند، سپس داده های دبی و رسوب در فاصله زمانی بین دو تصویر ماهواره ای و در هر یک از ایستگاه های هیدرومتری بازه تحت مطالعه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به عبارت دیگر اثر تغییرات دبی ورسوب رودخانه بر روی تغییر پارامترهای هندسی پلان رودخانه در بازه های مورد مطالعه ارزیابی گردید.

تغییرات مورفولوژی ، شعاع انحنا ، سنجش از دور ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، رودخانه دز