شیما عابدی - دانشجوی شهرسازی، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
تکتم حنایی - گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

یکی از اصول پایداری در شهرسازی و معماری توجه به اقلیم منطقه و ارایه راهکارهای مناسب آن در جهت کاهش مصرف انرژی است .توجه به اقلیم یک منطقه سبب رسیدن به کیفیت مطلوب ابنیه در فصول سرد و گرم سال می شود. استفاده از راهکارهای متناسب با اقلیم یک منطقه و به کارگیری آن ها سبب دستیابی به الگوهای مناسب اقلیمی می گردد. هدف از ارایه این مقاله شناسایی ویژگی های اقلیم سرد و خشک و ارایه راهکارهای متناسب با اقلیم مورد مطالعه در جهت تحلیل اصول طراحی اقلیمی در بافت مسکونی و به تبع رسیدن به آسایش حرارتی در ابنیه در فصول مختلف سال می باشد. اقلیم مورد نظر در این پژوهش اقلیم سرد و خشک می باشد که از مهم ترین ویژگی های آن بارش سنگین برف ،دارا بودن روز های یخبندان ،اختلاف حرارت بین شب و روز در فصول سرد و گرم سال می باشد. دو شهر مشهد و تبریز بر اساس شباهت در معیارهای اقلیمی همچون زاویه تابش ،دما ، وزش باد و میزان بارندگی انتخاب شدند. در این مقاله روش تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی بوده است و جمع آوری اطلاعات از طریق منابع الکترونیکی ،کتابخانه ای و برداشت میدانی می باشد. جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف و مقاله های مربوط به اقلیم سرد و خشک می باشد استفاده گردیده است که به تجزیه و تحلیل اقلیمی و بررسی تطبیقی نمونه ها از لحاظ اقلیمی پرداخته که در آن به ویژگی های اقلیمی و سایر موارد دخیل در این امر اشاره شده است.یافته های این پژوهش در غالب تحلیل می باشد که شامل سامان یابی فشرده بافت، استفاده از پوشش بام مسطح ،بازشوهای کوچک در بنا ، جهت گیری بنا با زاویه ی 20 درجه به غرب و تا 45 درجه به شرق،دیواره ی قطور و حجم ساختمان ها به صورت مکعبی شکل ،گذر ها ومعابر با توجه به اقلیم شرقی – غربی و همچنین استفاده از پوشش گیاهی پر شاخ و برگ نظیر درخت چنار مناسب می باشد که از راه های دستیابی به الگوهای مناسب اقلیمی در بافت های مسکونی اقلیم سرد و خشک می باشد.

آسایش حرارتی، ،اقلیم سرد و خشک، طراحی اقلیمی