علیرضا شفقی - دانشجوی دکتری آگرواکولوژی - دانشگاه صنعتی شاهرود
مریم کیوانی - کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی - رییس اداره ی توانمندسازی و توسعه ی تعاونی های وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی

از نظر تقسیمات کشوری روستا یا آبادی در ایران، کوچک ترین واحد سکونتی و اجتماعی- سیاسی است. ظهور روستا هم ارز با شکل گیری سکونت و به دنبال آن شکل یابی مجتمع های زیستی است. سکونت گزینی انسان موجد آبادی می گردد که با تعلق به مکان ملازمه دارد و در پی آن ورود به مرحله ی تمدن سازی آغاز می گردد. با آبادی گزینی و سکونت، انسان به ایجاد فضای مصنوع دست می زند و تعامل بین محیط و انسان به صورت سیستمی ارگانیک و پویا گسترده می شود. در تعاریف سنتی، روستا بر مبنای مالکیت تعریف شده، اما درواقع روستا واحدی اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی و مرکز تجمعی از مردم یک جانشین است که قسمت اعظم درآمد آن ها از کشاورزی، گردشگری، صنایع دستی و صنایع سبک تامین می شود و شرایط بالقوه ی خودکفایی را در خود دارد. صاحب نظران توسعه ی روستایی، جدا از سیاست ها و راهبردهای کلان توسعه ی اقتصادی، پرداختن ویژه به امر توسعه ی روستاها و ریشه کنی فقر گسترده ی حاکم بر آن ها را ضروری می دانند. با توجه به این که یکی از راه کارهای حایز اهمیت در توسعه ی روستایی، توسعهه ی کارآفرینی است؛ لذا بررسی رویکردهای توسعه ی کارآفرینی، ازجمله رویکردهای اقتصادی، روانشناسی، جامعه شناسی، اکولوژیکی و تلفیقی و نیز مدل های توسعه یکارآفرینی در این حیطه بسیار بااهمیت است. تنوع اقتصاد روستایی با القا از بیرون محقق نمی شود؛ لذا کارآفرینان محیط های روستایی، بایستی فرصت ها و منابع بالقوه و بالفعل را در حوزه ی مربوطه بشناسند و با استفاده ی بهینه از آن ها تنوع اشتغال و رونق اقتصاد را برای محیط های روستایی به ارمغان بیاورند. الگوی تعاونی که با بافت و ساختار در روستا هماهنگ شده باشد، قادر است با بهره گیری از عناصر کارآفرینی مانند: خلاقیت، نوآوری، شناسایی فرصت ها و ریسک پذیری کارآیی و اثربخش را افزایش داده تا ضمن ایجاد ترکیب گروه های واجد منافع مشترک، باعث افزایش سرمایه و مسیولیت اجتماعی نظام مند شود. بدین نحو، تبیین یک رویکرد منفعت محور درازمدت و تعیین مدل مناسب توسعه ی کارآفرینی روستایی بی تردید راهبردی کلیدی برای توسعه ای پایدار، متناسب و همه جانبه در روستاها محسوب می شود. در این مقاله به تعیین مدل توسعه ی روستایی با استفاده از توسعه ی مهارت ها و نگرش های کارآفرینانه، ارزشمندی تعاونی ها و انگیزه های تاثیرگذار بر تصمیمات روستاییان در قبال توسعه ی کارآفرینی از طریق الگوی تعاونی پرداخته می شود.

بنگاه تعاونی، توسعه ی روستایی، رویکرد توسعه محور،کارآفرینی روستایی، مدل توسعه