میثم رنجبری - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج کشاورزی دانشگاه تبریز
حسین یادآور - عضو هیات علمی دانشگاه تبریز

در نیم قرن اخیر، دانش رسمی و نوین، فناوریهای جدید و کارامد را در پهنه ی کشاورزی پدید آورده است که موجب تحولات اساسی درفرآیند تولید و عرصه ها یزندگی بهره برداران کشاورزی و روستاییان شده است .دانش بومی دانشی است که مردم در یک جامعه یا فرهنگخاص در طول زمان توسعه داده اند و به توسعه آن ادامه میدهند. دانش بومی برپایه تجربه است و اغلب به صورت موروثی و زبانی منتقل میشود و با استفاده مکرر در طول زمان، آزموده شده و با محیط و فرهنگ بومی سازگار شده است .دانش بومی نام های دیگری مانند دانش محلی، دانش فنی بومی، دانش سنتی و دانش مردمی وجوددارد. اما اصطلاح دانش بومی بیش از همه به کار گرفته می شود .دانش بومی زمینه های مساعدی را برای توسعه فراهم می آورد، دویس، دانش بومی را به پرهای یک پرنده تشبیه می کند؛ یعنی از زمانی که پرنده پر در می آورد، پرواز را می آموزد دانش بومی از حوزه جغرافیایی خاصی سرچشمه گرفته است وبه طور طبیعی تولید می شود وبر اساس کارایی و سازگاری با شرایط محیطی به نواحی مجاور و دور دست پخش و منتشر می شود؛ هر چند که معرفت مردم روستایی بعد از تحولات شهرنشینی و رشد فزاینده آن از طریق تزریق دانش حوزه جغرافیایی خارج از روستا، تحت تاثیر قرار گرفته و اسباب فزونی و یا نابودی آن را فراهم آورده باشد.

دانش بومی، کشاورزی، توسعه ، روستا