امین مقبلی قرایی - گروه گیاهپزشکی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان
مهدی ضیاء الدینی - گروه گیاهپزشکی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان
ملیحه لطیفی - گروه گیاهپزشکی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان

کنه سیکلامن (Phytonemus pallidus fragaria (Banks) (Tarsonemidae یکی از آفات مهم بسیاری از گیاهان مانند توتفرنگی، سیکلامن، ژربرا، بگونیا، بنفشه آفریقایی، پیچک، گل داوودی، شمعدانی، اطلسی، زبان در قفا و گل میمون است. این کنهاولین بار در سال 1898 از آمریکا گزارش شده است. در گیاهان آلوده لکه هایی ایجاد می شود، برگ ها و گل ها بد شکل می شوند،گل های کمتری تولید می شود و گل ها عقیم می گردند. برگ ها ظاهری چروکیده و زبر می گیرند و رگبرگ ها بسمت بالا برآمدهمی گردند. گیاهان با آسیب کمتر ظاهری متراکم می گیرند. رشد جدید متوقف می گردد و گیاه ظاهری فنجانی شکل می گیرد.کنه سیکلامن برای زنده ماندن به رطوبت نسبی بالا (80 تا 90 %) نیاز دارد و نور گریز است. بنابراین این آفت در برگچه های بازنشده تاج گیاه، بین برگ های باز نشده جوان در غنچه یا در جوانه های جنینی گل یافت می شود. این کنه خیلی کوچک است(0/2 میلی متر) و معمولا قبل از شناسایی خسارت زیادی وارد می نماید. کنه های ماده زرد مایل به قهوه ای هستند و در طی یک هفته 12 تا 16 تخم (75x125μm) در 2 یا 3 دسته بین جوانه گیاه می گذارد. تخم ها 3 تا 7 روز بعد تفریخ می شوند. لاروها یک تا چهار روز تغذیه می کنند و چرخه زندگی کنه سیکلامن یک تا سه هفته طول میکشد. با توجه به اینکه کنه سیکلامنتوسط برگها و گل های غنچه محافظت می شود لذا کنترل این آفت بسیار دشوار است. بنابراین هنگام خرید نشاء باید با دقتاز لحاظ هرگونه آلودگی بررسی شوند. با توجه به اینکه این کنه برای اولین بار در ایران از استان کردستان گزارش شده است(در شهریور 1395) و از سویی اکثر گیاهان کاشته شده در شهرستان جیرفت از نهالستان های استان کردستان خریداری می شوندلذا احتمال می رود که این کنه از نهالستان های آلوده به این منطقه منتقل شده است.

توت فرنگی، کنه سیکلامن، گلخانه