آرزو ستوده - دانشجوی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی ، اردبیل
سید مهدی رضوی - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

گزانتوتوکسین فرانوکومارینی ازدسته فنیل پروپانوییدهاست. در واقع نوعی کتونی که اولین بار در میوه گیاه فاگورا اگزانتوکسی لوییدس استخراج گردیده است. این ترکیب در گیاهان تیره چتریان ( Apiacaec )،تیره سداب ( Rutacaec ) از جمله عصاره ترنج و هویج وحشی یافت می شود.همچنین این ترکیب به عنوان داروی بیماری پوستی برص تحت عنوان سورالن یاپسورالن استفاده می شود. در این پژوهش اثر علف کشی گزانتوتوکسین بر روی بذرهای تاج خروس و خرفه مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای فیزیولوژیک مورد ارزیابی شامل جوانه زنی بذر و همچنین رشد ریشه چه و ساقه چه این بذر ها می باشد. ابتدا ترکیب مذکور حل شده و سپس غلظت های مختلف شامل 0.001، 0.01، 0.1 و 1 میلی گرم بر میلی لیتر از آن با رقیق سازی در آب مقطر تهیه گردید. همچنین یک نمونه حاوی آب مقطر به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. تیمارهای مورد نظر در سه تکرار و هر سه تکرار شامل 15 بذرو در پتریدیش های استریل مفروش با کاغذ واتمن صورت گرفته و پتریدیشها در انکوباتور در دمای 25 درجه سلسیوس قرار داداه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که گزانتوتوکسین در تمامی غلظت های مورد تیمار یعنی 0.001 میلی گرم بر میلی لیتر و بالاتر اثر منفی بر جوانه زنی،رشد ریشه چه و ساقه چه این بذور داشته و در غلظت 1میلی گرم بر میلی لیتر کاملا از جوانه زنی بذرهای تاج خروس و خرفه جلوگیری می نماید.هدف نهایی این مطالعات دستیابی به علف کش های طبیعی جهت جایگزینی با انواع مصنوعی است که اثرات زیانبار زیست محیطی دارند.

اثر فیتوتو کسیسیته، گزانتوتوکسین، تاج خروس و خرفه