فرامرز سهیلی - استادیارگروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه پیام نورتهران
سعید نوایی - کارشناس ارشدجمعیت شناسی ازدانشگاه یزد
محمد توکلی زاده راوری - استادیارگروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه یزد
عباس عسکری ندوشن - دانشیارگروه جمعیت شناسی دانشگاه یزد

هدف: هدف پژوهش حاضر، تحلیل استنادی مقاله­های منتشر شده حوزه جمعیت شناسی ایران است.روش شناسی: این پژوهش از نوع مطالعات کاربردی است که با استفاده از شیوه علم سنجی و فن تحلیل هم استنادی مقوله­های اسمی انجام شده است. جامعه پژوهش کلیه تولیدات علمی در حوزه جمعیت شناسی، با محوریت فعالیت های انتشاراتی انجمن جمعیت شناسی ایران از آغاز فعالیت رسمی انجمن تا به امروز می­باشد که شامل کلیه مقالات چاپ شده در 11 شماره نخست مجله نامه انجمن جمعیت شناسی ایران و مجموعه مقالات منتشر شده چهار همایش از شش همایش برگزار شده انجمن تا زمان اجرای مطالعه می گردد. برای استناد فقط نام نویسنده اول مورد نظر قرار گرفت. با استفاده از نرم افزارهای یو سی آی نت و راور ماتریس روابط هم استنادی بین مدارک مذکور محاسبه و ترسیم شد.یافته­ها: یافته­های پژوهش نشان داد که کلیه نویسندگان (افراد و سازمان­های) مورد استناد را می­توان در سه دسته کلی جای داد. گروه مرجع، دسته پراستناد و دسته کم استناد. از جمله مهم­ترین افراد در دسته مراجع می­توان به جمعیت شناسانی همچون حبیب­الله زنجانی، محمد میرزایی، محمدجلال عباسی شوازی، شهلا کاظمی پور، حسن سرایی، مهدی امانی و مانند آن را نام برد، همچنین سامانه مرکز آمار ایران به عنوان پراستادترین­ها شناخته شد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نیز این فرض را تایید می­کنند که میزان دریافت استناد نشانه تاثیرگذاری است. نتایج این پژوهش نشان داد که با کمک تحلیل استنادی می­توان برجستگان رشته را شناسایی و معرفی نمود. کاربرد این روش هم استنادی در حوزه جمعیت شناسی توانست به صورت عینی تاثیرگذاران این رشته علمی را بدون اعمال سلیقه­های ذهنی نشان دهد.

تحلیل استنادی, هم استنادی, نقشه علمی, گرایش موضوعی, جمعیت شناسی ایران