محمد امیر احمدزاده - استادیار پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

اواخر قرن نوزدهم عصر پویایی و کنش های مهم در تاریخ نگاری ایران است و محمد علی سدید السلطنه کبابی به مثابه ی کنشگری اجتماعی در عصر مظفری و پس از مشروطه برای انتباه مقامات دولتی و توجه دادن آنان به ابعاد مسایل و اهمیت خلیج فارس به خلق منابع معرفتی پرداخته است تحلیل محتوا و موضوع شناسی این منابع می تواند بیانگر عمق گستره ذهن و زبان او در ثبت امور واقعه در سرزمین های جنوبی ایران باشد این که چگونه و چرا سدید السلطنه به این رویکرد نسبتا جامع در طرح مسایل و موضوعات زیستگاه فرهنگی اجتماعی خود رسیده مساله نوشتار حاضر را تشکیل می دهد با روش تحلیل محتوا و ارزیابی آثار او می توان چند دستاورد اساسی را بر شمرد آگاهی و بهره گیری سدید السلطنه از منابع جدید تحقیق در ابعاد مختلف رخدادها و تحولات جنوب ایران رویکرد چند وجهی مولف در خلق آثار متنوع وسعت نگاه او در موضوع نگاری وطن خواهی که او را به صرافت نگارش احوال وطن مالوفش بندرعباس واداشته تاکید مولف در آثارش بر ذکر حقایق اطلاعات و دقایق نکات بازتاب رویکرد کاربردی سازی شناخت در نگاه او که در طرح انگیزه اش از نگارش اعلام الناس مشهود است و بر این نکته تاکید داشته که جلد اول را از این جهت به اولیاء دولت علیه ایران تقدیم کرده که شاید بتواند توجه آنان را به محافظت از دروازه مملکت خود جلب نماید مقدمه نویسی بر آثار و شرح الگو و روش نگارش طرح نکات دقیق و حایز اهمیت در عرصه تاریخ اقتصادی از علامات مسکوکات تا مالیات طرز جدید و تعداد نخلستان های بنادر و محصولات که این عوامل باعث ترکیب جغرافیای تاریخی تاریخ اجتماعی سیاسی مردم شناسی طرح استعدادها و کاستی ها از سوی او شده است

سدیدالسلطنه،خلیج فارس،دوره ناصری،مردم شناسی،جغرافیای فرهنگی،اعلام الناس فی احوال بندرعباس