سیدسجاد کاظمی - عضو هیات علمی دانشگاه ملایر
حمیدرضا معماری - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی همدان و قاضی دادگستری

یکی از ابعاد مهم تحولات صورت گرفته در زمینه آیین دادرسی کیفری، نهادینه کردن رعایت مهلت معقول در فرایند کیفری است، چرا که یکی از دغدغه های قانونگذار و دست اندرکاران دستگاه عدالت کیفری رعایت و توجه به حقوق و آزادی های فردی و اجتماعی است. بی تردید یکی از مصادیق بارز این مهم در قالب رعایت مهلت معقول در رسیدگی نمود پیدا می کند. زیرا همان گونه که تاخیر غیرموجه و بی مورد در روند رسیدگی مذموم شمرده شده، سرعت در رسیدگی بدون توجه به دقت نیز به همان اندازه مذموم و جبران ناپذیر است. اسناد متعددی در عرصه بین المللی بارها به رعایت مهلت معقول در فرایند کیفری اشاره کرده و رعایت این اصل را مورد تاکید قرار داده اند، هدف این اسناد، الزام دولت ها به رعایت حقوق بشر در دستگاه قضایی و تامین شرایط لازم برای برگزاری یک دادرسی منصفانه است. اهمیت این مسیله از آن جهت است که چنانچه فرایند کیفری بدون هیچ دلیل موجه و قانونی، دچار اطاله غیرطبیعی و غیرمنطقی شود، به طور قطع به اساس دادرسی منصفانه لطمه زده و آن را از هدف اصلی خود -که تضمین حقوق اصحاب دعوا از یک طرف و حقوق جامعه از طرف دیگر است- منحرف می کند.

فرایند کیفری، عدالت کیفری، مهلت معقول، دادرسی منصفانه، حقوق بشر