مهری عبدالوند
فایزه فراهانی
مژگان بحرکاظمی

بیان مسیله و ضرورت تحقیق امروزه سازمان ها جهت توسعه سازمانی، ارتقای عملکرد و بهره-وری و اثربخشی خود نیازمند کارکنان توانمند و متعهد می باشند. از جمله تلاش های مدیریت در جهت حفظ و نگهداری منابع انسانی، کاهش نارضایتی کارکنان و ایجاد رضایت شغلی و سازمانی برای کارکنان می-باشد. اقداماتی که باعث کاهش عدم رضایت و ایجاد رضایت در کارکنان می شود منجر به بهداشت سازمانی و تلاش بیشتر افراد در انجام وظایفشان می گردد [4]. در سازمان های امروزی راضی و خوشنود نگه داشتن کارکنان از دغدغه های عمده مدیران می باشد. کارکنان راضی، بهتر کار می کنند، تولید و خدمات زیاد و با کیفیت بالا ارایه می دهند و در نهایت موجب بهره وری سازمان می گردند. به عبارت دیگر یکی از مشکلات اصلی سازمان ها، راضی نگه داشتن کارکنان می باشد. مدیران به سه دلیل باید به رضایت شغلی سازمان اهمیت بدهند: 1. مدارک زیادی در دست است که افراد ناراضی سازمان را ترک می کنند و بیشتر استعفا می دهند. 2. ثابت شده که کارکنان راضی از سلامت بهتری برخوردارند. 3. رضایت شغلی پدیده ای است که از مرز سازمان فراتر رفته و آثار آن در زندگی خصوصی فرد و خارج از سازمان مشاهده می شود [5]. همچنین رضایت شغلی باعث افزایش بهره وری و تعهد فرد نسبت به سازمان می شود. افزایش تعهد سازمانی باعث می شود که افراد بیشتر تلاش کنند و در نتیجه عملکرد بهتری ارایه دهند [4]. یکی از شاخص های برتری یک سازمان به سازمان دیگر، دارا بودن نیروی انسانی متعهد است [6]. سالانسیک تعهد را حالتی می داند که در آن فرد، اعتقاد می یابد که به فعالیت-هایش تداوم بخشد و مشارکت خود را در انجام دادن آن ها حفظ کند، یعنی تعهد زمانی واقعیت می یابد که فرد نسبت به رفتار و اقدام های خود احساس مسیولیت و وابستگی کند [7]. افرادی که به شدت به سازمان خود متعهد باشند، تمام تلاش خود را وقف سازمان کرده و ارزش کارفرمای خود را درک کرده و تلاش می کنند تا عضویت خویش در سازمان را همچنان حفظ کرده و در سازمان باقی بمانند. از نظر اجتماعی، کارکنان متعهد در رشد اقتصادی و افزایش سطوح بهره وری، نقش اساسی دارند. از نظر فردی، شناخت عوامل تعیین کننده تعهد سودمند می باشد [8]. وجود کارکنان متعهد، وجهه سازمان را در اجتماع ارتقاء می دهد و زمینه رشد و توسعه آن را فراهم می کند. برعکس نیروی انسانی با تعهد اندک، نه تنها خود در جهت نیل به اهداف سازمان حرکت نمی کند بلکه در ایجاد فرهنگ بی تفاوتی نسبت به مشکلات سازمان موثر است. ایده ای جدید ایجاد نمی شود و یا از بین می رود؛ پس تعهد واقعی به این مفهوم است که فرد خود و یا منابع حیاتی خود را برای پرورش ایده جدید به کار گیرد [9].