عبدالله ناهیدپور - دانشجوی دکترای آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
سیدسعید اسلامیان - استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
شهاب انصاری - دانشجوی دکترای آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل در هر منطقه جز تفکیک ناپذیر و پایه بسیار مهم تمامی مطالعات آبیاری میباشد. تعیین این پارامتر از طریق تحقیقات مزرعهای (روش مستقیم) نیاز به زمان، هزینه و امکانات بسیار دارد. لذا اغلب از روشهای غیرمستقیم و معادلات تجربی استفاده میگردد. از سوی دیگر اثر عوامل اقلیمی بر نتایج هر یک از این روشها غیر قابل انکار است. لذا هدف از این مطالعه مقایسه هفت روش مختلف تعیین تبخیر و تعرق پتانسیل در مقیاس روزانه در سه شهرستان بروجن، فارسان و اردل از توابع استان چهارمحال و بختیاری به منظور ارزیابی آنها در مقابل یک روش معیار میباشد. روشهای انتخاب شده شامل ASCE ،فایو پنمن مانتیس (FAO56 ،(بلینی کریدل، هارگریوز سامانی، تیلور، تورک و جنسن هیز اصلاح شده بودند. با توجه به نتایج پژوهشهای مزرعهای محققین قبلی، روش هارگریوز سامانی به عنوان روش مبنای مقایسه سایر مدلها انتخاب گردید. براساس نتایج بدست آمده، در نواحی مورد مطالعه روش بلینی کریدل و روش فایو پنمن مانتیس به ترتیب بیشترین و کمترین ضریب تبیین را در مقایسه با روش مبنا از خود نشان دادند. همچنین روش تورک و تیلور براساس معیار RMSE و ME نزدیکترین نتایج را با روش هارگریوز سامانی داشتند. ضمن اینکه این دو روش از لحاظ آماری نیز با یکدیگر اختلاف معنیداری نداشتند.

تبخیر و تعرق پتانسیل، روشهای غیر مستقیم، شاخص های ارزیابی آماری