منصوره سادات غفورزاده - گروه حقوق ، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران- گروه حقوق، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
امید قاسمی - گروه حقوق، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

قراردادهای نفتی کم و بیش به اختلاف بر میخورند و باید برای رفع اختلاف آنها اقدام کرد. کشورهایصاحب نفت ممکن است بر حل و فصل اختلاف در دادگاههای خود اصرار کنند ولی شرکتهای نفتیبین المللی و سرمایه گذاران نیز تلاش می کنند که اختلافات را از طریق مذاکره، گفتگو و کارشناسی حل وفصل کنند و چنانچه این روشها موثر واقع نشود از طریق ارجاع به نهادهای مستقل بین المللی آنها را حل وفصل کنند. به رغم تنوع قراردادهای نفتی، تقریبا در همه این قراردادها چگونگی حل و فصل اختلافاتمقرر می شود. به طور خلاصه میتوان روشهای حل و فصل اختلافات در قرارداد بیع متقابل نفتی را به دوگروه عمده دسته بندی کرد. گروه اول، زمان انعقاد قرارداد دلایل بروز اختلافات آتی پیش بینی شده وراهکارهای قراردادی جهت جلوگیری از بروز اختلافات پیش بینی می گردد. در گروه دوم، طرفین یا راسا یابا اخذ کمک از اشخاص ثالث اختلافات خود را حل و فصل می کنند (غیرقضایی) و یا طرفین برایدستیابی به رای یا حکم لازمالاجرا به نهاد داوری (شبه قضایی) و یا دادگاه صالح (قضایی) مراجعه می-کنند. در این مقاله این دو گروه به اختصار در دو مبحث بیان شده است.

حل و فصل اختلافات، بیع متقابل نفتی، نهاد داوری، حکم لازمالاجرا، دادگاه صالح