فاطمه جعفری ندوشن - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان یزد، پردیس فاطمه الزهرا (س)
محمد اکبرنژاد - مدرس دانشگاه فرهنگیان، دکترای برنامه ریزی درسی

به لحاظ اهمیت تعلیم و تربیت اسلامی نوشتار حاضر به بررسی اصول حاکم بر تعلیم و تربیت اسلامی پرداخته است و در این راستا با استفاده از منابع علمی و مذهبی با روش توصیفی با شیوه کتابخانه ای به جمع آوری مباحث پرداخته شده است. در این نوشته پس از بیان معنای لغوی اصل و بررسی معنای اصطلاحی اصل تربیتی و تعاریفی که از سوی صاحبنظران ارایه شده است، اصول تربیتی به عنوان ریشه و بنیان هایی تعریف شده است که پیروی از آنها در جریان تربیت لازم است. همچنین منبع اصول تربیتی، تفاوت بین اصول با اهداف، روش ها و محتوای تربیت و مجموعه ای از مهم ترین اصول عام و کاربردی تعلیم و تربیت دینی بررسی شد. این اصول با بهره گیری از آیات قرآن کریم و روایات استخراج و کاوش شدند. بر اساس یافته های این تحقیق اصول تربیت اسلامی همچون قواعد بنیادی هستند که هر امری در جریان تربیت اسلامی باید تابع آنها قرار گیرد تا رسیدن به اهداف تربیت میسر شود. در نتیجه اصولی چون کرامت، مسیولیت و بازخواست انسان براسا تمکنش، عقل، اصل تفکر، عدل، اعتدال، کمال جویی، وسع، تسهیل و تیسیر و .... اصول عام تربیت هستند که رعایت آنها در تعیین اهداف واسطی، روش ها و محتوای تربیت دینی اهمیت دارد. و اصولی چون حسن خلق، آراستگی، تعادل رفتار، تشویق و تنبیه و ... اصول کاربردی تربیت هستند که در تعیین روش های تربیت اسلامی کاربرد دارند و رعایت آنها در رسیدن به هدف تعلیم و تربیت ضروری است.

تربیت اسلامی، اصل، اصل تربیتی، منبع اصول تربیتی، اصول تربیت اسلامی