زیبا کاظمی - مدرس دانشگاه

در کنار جنگل ها و مسایلی که بشر مسبب ایجاد آنهاست، بلایای طبیعی همیشه جزء وقایعی هستند که بیشترین تعداد قربانیان و بالاترین میزان خسارات مالی و روانی را به وجود می آورند. تاب آوری واژه ای نسبتا نو در واژگان شهرسازی است اما مفاهیم و مصادیق ناب آوری به اولین بحران هایی که انسان با آن مواجه شد باز می گردد. به این معنی که بازسازی و بازگرداندن شرایط پیش از سانحه و جبران خسارات و در نهایت یادگیری از آنچه به وقوع پیوسته با هدف کاهش آسیب پذیری کالبدی و حفظ عملکردهای حیاتی، جوامع را به سوی تاب آوری عملی سوق داده است. ک شور ما ایران نیز همواره در معرض انواع بلایای طبیعی از جمله زلزله قرار داشته است. طی 100 سال گذشته ده ها هزار نفر در زلزله های مرگبار بم، زنجان و گیلان، بویین زهرا و سایر نقاط کشور قربانی خشم طبیعت شده اند. هم ا کنون نیز تهران به عنوان پایتخت ایران که جمعیتی حدود یک چهارم جمعیت کشور را از هشتگرد تا دماوند در خوی جای داده دلهره وقوع زلزله را دارد. در این پژوهش سعی بر اینست تا با مطالعات مربوط به زلزله و آسیب های کالبدی آن، رویکرد تاب آوری را از پیش از وقوع بحران تا بازسازی های پس از آن به عنوان رویکرد اصلی معرفی نماید و معیارهای طراحی مناسب با تاب آوری را مشخص نماید. هدف اصلی در این پژوهش ارایه راهکارهای عملی در جهت تحقق جوامع تاب آور و خصوصا تاب آوری کالبدی محلات است. اگر در مقیاس بنا موضوعات سازه ای تاب آوری را ایجاد می کنند، در مقیاس محلات طراحی بافت است که می تواند تاب آوری را نتیجه دهد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است. نتیجه این پژوهش ارایه و تبیین مشخصه هایی برای تاب آوری از طریق طراحی شهری است تا بتوان میزان تلفات جانی و آسیب های کالبدی پس از بحران را ازطریق طراحی به حداقل ممکن کاهش داد.

تاب آوری، بازسازی، زلزله، طراحی شهری تاب آور