شهرام شفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی
نوید ندیمی - استادیار بخش مهندسی عمران دانشگاه شهید باهنر کرمان
سیدصابر ناصرعلوی - استادیار بخش مهندسی عمران دانشگاه شهید باهنر کرمان

بلایای طبیعی اصولا به تغییراتی اطلاق می شود که در شرایط زیست محیطی رخ می دهند و سبب گسسته شدن روندزندگی طبیعی مردم میشود. یکی از انواع بلایای طبیعی که هر ساله سبب خسارتهای زیادی در نواحی خشک و بیابانیجهان و ایران میشود، طوفان های ماسه و بادهای شدید است. این طوفان ها از دیدگاه حمل ونقلی نیز تاثیرگذار بودهبه طوری که در مناطق خشک و نیمه خشک کشور، مشکلاتی برای رانندگان به وجود آورده و موجب رخداد تصادفات و وقفهدر جریان ترافیک عبوری میشود. بخش قابل توجهی از کشور ایران دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک بوده و دارایاقلیم کویری است. به گونه ای که احتمال رخداد طوفان ماسه در ناحیه جنوب شرق کشور زیاد بوده و همه ساله این مناطقدرگیر چنین پدیده ای هستند. راه های برون شهری که با پدیده طوفان ماسه مواجه هستند دارای فواصل قابل توجهی بامراکز خدماتی بوده و این طوفانها میتواند موجب رخداد تصادفاتی شده که حتی ممکن است به صورت زنجیره ای ادامهپیدا کند. بنابراین لازم است تا تدبیری در این رابطه اندیشیده شود. در این مقاله سعی شده تا ابتدا عوامل موثر بر ریسکطوفان ماسه (ترکیب احتمال و شدت) در محورهای مواصلاتی تعیین شود. سپس براساس عوامل دارای اولویت نسبت بهتعیین سطح ریسک در هر محور اقدام شود. برای این منظور از ابزار سیستم استنتاج فازی استفاده و با مدل توسعه دادهشده در جعبه ابزار فازی نسبت به تعیین سطح خطر اقدام می شود. مدل توسعه داده شده برای 5 محور ارتباطی در استانسیستان و بلوچستان جهت تعیین ریسک مورد استفاده قرار گرفته است.

طوفان ماسه، بحران، فازی، تصادفات، بلایای طبیعی