رقیه حسن پور - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد علی اسماعیلی - استادیار ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ارسطو عباسیان - مربی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

امروزه استفاده از کودهای بیولوژیکی در راستای کشاورزی پایدار در حال گسترش است. به همین منظور چهار سطح نیتروژن (0، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل اصلی و کود بیولوژیک سوپرنیتروپلاس به عنوان عامل فرعی (عدم مصرف و مصرف) بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کنجد (ناز، اولتان و ورامین) به عنوان عامل فرعی فرعی در یک آزمایش کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نیتروژن تاثیر معنی داری روی تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، تعداد شاخه ی فرعی و عملکرد دانه در هکتار داشت. مصرف کود بیولوژیک درصد باروری گل را افزایش داد و تعداد کپسول در بوته را فقط در رقم ورامین افزایش داد. کود بیولوژیک بر عملکرد دانه تاثیر معنی داری داشت و باعث افزایش تقریبا 10 درصدی عملکرد دانه نسبت به حالت عدم مصرف شد. ارقام به طور معنی داری از لحاظ تمامی صفات با هم اختلاف داشتند. با توجه به معنی دار شدن اثر متقابل بین رقم و نیتروژن برای عملکرد دانه کنجد و در نظر گرفتن هزینه و مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف کودها برای دستیابی به عملکرد مطلوب کنجد در رقم اولتان (3240 کیلوگرم در هکتار) مصرف 60 کیلوگرم نیتروژن و در رقم ناز (2971 کیلوگرم در هکتار) و ورامین (2319 کیلوگرم در هکتار) مصرف 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار توصیه می شود. در مجموع رقم اولتان از لحاظ عملکرد دانه نسبت به رقم ناز و رقم ناز نسبت به ورامین برتری داشت.

تعداد دانه در کپسول، تعداد شاخه فرعی، تعداد کپسول در بوته، درصد باروری گل، وزن هزار دانه