صمد عرفانی فر - مربی دانشکده کشاور زی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز و دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
منصور زیبایی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
مهدی کسرایی - استادیار گروه مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

در این مطالعه الگوهای کشت بهینه مبتنی بر اهداف انفرادی به همراه الگوی کشت چند هدفه و با تاکید بر روش های خاک ورزی حفاظتی در منطقه داراب با استفاده از روش برنامه ریزی چندهدفه آرمانی فازی ارایه گردیده است. اهداف انفرادی شامل حداکثر سازی بازده برنامه ای، حداقل کردن مصرف کود اوره، حداکثر سازی امنیت غذایی (تولید انرژی) و حداقل نمودن مصرف آب بود. نتایج نشان داد که در الگوی چند هدفه، شاخص های بازده برنامه ای و امنیت غذایی به ترتیب به میزان 23/5 درصد و 6/1 درصد نسبت به الگوی فعلی افزایش و شاخص های مصرف انرژی و آب به ترتیب به میزان 5/2 درصد و 4 درصد کاهش پیدا کرد. مجموع فاصله مرکب آرمانی الگوی مصالحه ای نسبت به الگوی جاری حدود 36 درصد بهبود پیدا کرد. در این الگو روش های خاک ورزی حفاظتی جایگزین خاک ورزی مرسوم شدند و مقدار مصرف سوخت سالانه در مزرعه نماینده به میزان27 درصد کاهش یافت. بنابراین جایگزینی الگوی کشت چند هدفه با الگوی جاری که در آن بر استفاده از روش های خاک ورزی حفاظتی تاکید شده است، می تواند نتایج مطلوبی از نظر اقتصادی و زیست محیطی را به دنبال داشته باشد.

خاک ورزی حفاظتی، برنامه ریزی چند هدفه آرمانی- فازی، بهینه سازی الگوی کشت، داراب