سیده زهرا افتخارزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

این مقاله حاصل یک مطالعه کیفی با تمرکز بر تجربه زندگی در ازدواج زودهنگام بوده و هدف آن دسترسی به تجربیات زندگی زنانی است که درکودکی ازدواج کردهاند. طبق تعاریف، ازدواج زودهنگام به ازدواجی اطلاق میشود که زوجین یا یکی از آنان به سن 18 سالگی نرسیده باشد. 12 زن که در کودکی ازدواج کردهاند با روش گلوله برفی انتخاب شدند. تجربیات آنها از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاری جمعآوری و بازنویسی گردید و با استفاده از روش کلایزی، جملات و عبارات مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند.از تدوین مصاحبههای انجامشده، دوازده مضمون استخراج شد. نتایج نشان داد که ازدواج زودهنگام میتواند یک عامل مثبت در بروز خشونتخانگی و ترک تحصیل دختران باشد. ازدواج کودک از منظر روابط زناشویی میتواند یکی از مصادیق آزار جنسی کودکان نیز باشد. اکثریت زنان کودکهمسر، کودک مادر هم هستند. ازدواج زودهنگام اغلب باعث استثمار کار زن از جمله کار خانگی، روستایی یا اشتغال خارج از منزل میشود. فقر و عواملاقتصادی، فرهنگ خانوادگی، محلی و قومی و ترس از بیآبرویی مهمترین عوامل رخداد ازدواج زودهنگام در نمونه مورد مطالعه بوده است. مضمونهای استخراج شده مشخص نمود که زنان در ازدواج زودهنگام با مشکلات متعددی روبرو هستند. به نظر میرسد که رشد اقتصادی و فرهنگی خانوادهها میتواند بهعنوان یک عامل پیشگیریکننده عمل کند ولی بهتنهایی کافی نیست و این امر مستلزم تغییر نگرشها، فرایندها، فرهنگ و قانون است

ازدواج زودهنگام، ازدواج کودک، تجربه زیسته، کودکهمسری، مطالعه کیفی