مرضیه معتمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه گیاهپزشکی دانشکده علوم باغبانی و گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
مینا کوهی حبیبی - دانشیار گروه گیاهپزشکی دانشکده علوم باغبانی و گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
غلامحسین مصاحبی - دانشیار گروه گیاهپزشکی دانشکده علوم باغبانی و گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

ویروس رگه ای توتون (Tobacco streak virus -TSV) یکی از ویروس های آلوده کننده آفتابگردان می باشد. طی دو سال زراعی 86_87، از مزارع آفتابگردان استان های آذربایجان غربی، اصفهان، تهران، قم، مرکزی و همدان تعداد 520 نمونه جمع آوری شد. گیاهان آلوده نمونه برداری شده دارای علایم مختلف شامل: پیچیدگی و بد شکلی برگ ها، وجود لکه های کلروزه و نکروزه در برگ و توقف رشد در بوته بود علاوه بر آن تعدادی از نمونه ها بدون علایم بودند. برای شناسایی ویروس از آزمون DAS-ELISA استفاده شد. به منظور تعیین دامنه میزبانی ویروس جدایه اصفهان ویروس بر روی 13 گونه گیاهی از 5 خانواده (Chenopodiaceae, Solanaceae, Amaranthaceae, Asteraceae, Papilionaceae) در مرحله حساس گیاه مایه زنی شد. علایم روی سلمه تره (Chenopodium amaranticolor, C. quinoa) و لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata) به صورت لکه های کروتیک موضعی، روی داتوره (Datura stramonium)، آفتابگردان (Helianthus annuus)، گل تکمه ای (Gompherna globosa) و باقلا (Vicia faba) به صورت پیچیدگی و بدشکلی در برگها و در نهایت کوتولگی عمومی در بوته و در گیاه توتون (Nicotiana benthemiana) بدون علایم ظاهری بود. این ایزوله روی باقلا تکثیر و خالص سازی شد. در آزمون SDS-PAGE وزن پروتیین پوششی ویروس 30/9 کیلو دالتون تعیین گردید. با استفاده از آنتی سرم اختصاصی ویروس در آزمون وسترن بلات این باند به عنوان پروتیین پوششی ویروس تایید شد. با استفاده از جفت آغازگر اختصاصی که توسط Bath و همکاران طراحی شده بود، در آزمون RT-PCR و IC-RT-PCR قطعه ای به طول 717 جفت باز تکثیر شد.

ویروس، رگه ای توتون، ایزوله، RT-PCR، IC-RT -PCR، وسترن بلات