زهرا ابراهیمی کاظم آباد - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حمید روحانی - استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
فاطمه جمالی - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوشهر
عصمت مهدیخانی مقدم - دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

پژمردگی فوزاریومی نخود با عامل Fusarium oxysporum f. sp. ciceris یکی از مهمترین بیماری های این گیاه در ایران به شمار می رود. به منظور کنترل بیولوژیکی این بیماری، سودوموناس های فلورسنت از فرا ریشه نخود در استان خراسان با استفاده از محیط کشت کینگ ب (KB) جداسازی و شمارش شدند. فعالیت ضد قارچی80 استرین باکتریایی علیه قارچ F. oxysporum f. sp. Ciceris(Foc) در دو محیط کینگ ب ((KB و سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) بررسی شد. نتایج نشان داد که از بین 80 استرین مورد بررسی، 81/25 درصد استرینها در محیط KB و 94/37 درصد در محیط PDA دارای توانایی بازدارندگی از رشد قارچ بودند. بین تولید متابولیت های ضدقارچی با کاهش بیماری رابطه معنی داری مشاهده شد. این رابطه در مورد سیدروفورهای استرین ها دیده نشد. ردیابی phlD، ژن کلیدی در بیوسنتز آنتی بیوتیک 2و4- دی استیل فلوروگلوسینول ( DAPG) در استرینهای باکتریایی توسط واکنش زنجیره ای پلیمراز و با استفاده از آغازگرهای اختصاصیB2BF/BPR4 صورت گرفت. نتایج نشان داد که 20جدایه دارای ژن phlD بوده و قطعه ای به اندازهbp 629 در این جدایه ها تکثیر گردید. درآزمایش های گلخانه ای، جدایه T26 بهترین اثر را بر وزن تر ریشه و جدایه هایT90 و M2-15 بهترین اثر را بر وزن تر بخش های هوایی نشان دادند. در بین استرین های مورد بررسی جدایه M2- 15 بطور معنی داری بیشترین کاهش را در شدت بیماری نسبت به سایر جدایه ها موجب گردید.

نخود، پژمردگی فوزاریومی، کنترل بیولوژیک، آنتی بیوتیک 2و 4- دی استیل فلوروگلوسینول، سودوموناس فلورسنس