سلمان پوراسماعیل - دانشجوی دکتری و استاد گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی،دانشگاه فردوسی مشهد
محمود فغفور مغربی - دانشجوی دکتری و استاد گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی،دانشگاه فردوسی مشهد

آبگیرهای کفی یکی ازمعمول ترین سازه های انحراف آب در رودخانه های با شیب تند می باشد . به دلیل مشکلاتی چون ناپایداری جریان، گرفتگی دهانه آبگیر توسط شاخ و برگ درختان یا رسوبات، یخ زدگی، پوسیدگی، لرزش و زنگ زدگی میله ها در آبگیرهای کف مشبک، پیشنهاد استفاده از آبگیرهای کف متخلخل به عنوان نوع جدیدی از آبگیرهای کفی مطرح گردیده است . در این پژوهش با ساخت مدل آزمایشگاهی، دبی منحرف شده در شرایط مختلف دبی کل، دانه بندی محیط متخلخل، شیب سطح فوقانی، طول و ارتفاع آبگیر، اندازه گیری و پارامترهای موثر شناسایی گردید . همچنین روابط ارایه شده در تحقیقات گذشته با نتایج حاصل از آزمایشات جدید مقایسه و علت عدم تطابق این روابط مورد بر رسی قرار گرفت . با توجه به عدم جوابگویی مدلهای گذشته، با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ابعادی و رگرسیون چند متغیره بین مشاهدات آزمایشگاهی، معادلات جدیدی برای تخمین دبی انحرافی و ضریب آبگذری، ارایه گردید . برخلاف مدلهای پیشین، مدل ریاضی ارایه شده کاملا با مبا نی هیدرولیکی رفتار آبگیرهای کف متخلخل و نتایج آزمایشگاهی تطابق داشته و قابلیت تعمیم در شرایط واقعی را دارا می باشد

جریان های متغیر مکانی، آبگیر کفی، آبگیر کف متخلخل، رودخانه های کوهستانی