مهدی دلقندی - استادیار گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهرود
بهرام اندرزیان - استادیار و مربی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
سعید برومند نسب - استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب، دانشگاه شهید چمراناهواز
علیرضا مساح بوانی - دانشیار گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

تحقیقات مزرعه ای که برای تعیین راهکارهای بهینه به زراعی و به نژادی انجام می شوند، علاوه بر هزینه بر بودن، زمان بر نیز می باشند . مدل های شبیه سازی رشد که جایگزین مناسبی برای کاهش هزینه و مدت زمان انجام اینگونه تحقیقات مزرعه ای محسوب می شوند، اثرات پیچیده عواملی مانند آب و هوا، خصوصیات خاک، و فاکتورهای مدیریتی را بر عملکرد گیاه در نظر می گیرند . یکی از کاراترین مدل های شبیه سازی رشد گندم، مدل CERES-Wheat می باشد که بایستی قبل از استفاده برای یک منطقه، مورد ارزیابی (واسنجی و صحت سنجی ) قرار گیرد . بنابراین، این تحقیق با هدف ارزیابی توانایی مدل CERES-Wheat نسخه DSSAT 4.5 در شبیه سازی رشد و نمو، عملکرد و مراحل فنولوژیکی گندم (رقم چمران ) برای شرایط آب و هوایی شهرستان اهواز صورت گرفت . برای این منظور، یک آزمایش تحقیقاتی در سال زراعی 1389-90 در محل مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان طراحی و اجرا شد . با استفاده از نتایج این آزمایش و نتایج دو آزمایش دیگر که در سال های گذشته در منطقه مورد مطالعه انجام شده بود، مدل CERES-Wheat واسنجی و صحت سنجی گردید . نتایج مرحله صحت سنجی نشان داد که بیشترین و کمترین خطای مدل به ترتیب مربوط به شبیه سازی حداکثر شاخص سطح برگ ( 6 درصد) و شبیه سازی مراحل فنولوژی ( 2 درصد) می باشد و به طور کلی نتیجه گرفته شدکه مدل CERES-Wheat توانایی بالایی در شبیه سازی رشد و نمو، مراحل فنولوژیکی و عملکرد گندم برای شرایط آب و هوایی اهواز دارد.

گندم، مدل CERES-Wheat، ارزیابی، شبیه سازی