محمود فغفور مغربی - استاد گروه عمران دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد
بهجت میرزنده دل - کارشناسی ارشد مهندسی عمران سازه های هیدرولیکی گروه عمران دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد

درگذر جریان از رژیم فوق بحرانی به زیر بحرانی که معمولا با تشکیل پرش هیدرولیکی همراه است میزان قابل ملاحظه ای از انرژی آب مستهلک می گردد. یکی از راه هایی که می تواند باعث افزایش افت انرژی در پرش هیدرولیکی شود، ایجاد زبری در کف حوضچه آرامش می باشد . از طرفی در پایین دست رمپ ها و شوت های سنگی پرش هیدرولیکی روی بسهر زبر با افت زیاد انرژی می تواند رخ دهد. این سازه ها با توجه به اثرات زیست محیطی کم امروزه مورد توجه قرار گرفته اند. با توجه به کمبود مطالعات در این زمینه ازاین رو در این تحقیق اثرات زبری بر مشخصات پرش مورد بررسی قرار گرفت و روابطی برای تخمین برخی پارامترها استخراج گردید. در این پژوهش خصوصیات پرش هیدرولیکی بر رو ی بسترهای زبر درشت دانه با زبری های یکنواخت در فلوم مستطیلی افقی به عرض 30 سانتی متر، طول 11 متر، ارتفاع 80 سانتی متر، نرخ جریان از 3/5 تا I/S 29 و اعداد فرود بین 2/46 تا 17/7 انجام گرفته اند. نتایج این مطالعه نشان داد که عمق مزدوج پرش بر روی سطوح زبر نسبت به سطوح صاف کاهش یافته و طول پرش نیز نسبت به بستر صاف بین 28/5 تا 47 درصد کاهش دارد.

استهلاک انرژی، بستر زبر درشت دانه، نسبت عمق مزدوج، طول پرش