سهیلا سنبلی - محل انجام پژوهش: تهران. بیمارستان روانپزشکی ۵۰۵ ارتش
عبدالحسین فرهنگی - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
طاهر تیزدست - استاد راهنما. استاد یار پایه ۲۲ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال. تهران.ایران

مقدمه: اختلال استرس پس از سانحه نوعی اختلال مرتبط با تروما و استرس است و در افرادی که در معرض حوادثآسیب رسان شدید، قرار گرفته اند، بروز می کند. هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی روش درمان شناختی - رفتاریمبتنی برذهن آگاهی، ودرمان ذهن آگاهی، بر کاهش علایم جانبازان مبتلا بود.روش: این پژوهش ازنوع نیمه آزمایشی، باطرح پیش آزمون، پس آزمون، با گروه کنترل می باشد. تعداد 30 نفرازجانبازان مبتلا به این اختلال به صورت تصادفیدر دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل، جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای، گروهاول تحت درمان ترکیبی شناختی - رفتاری وذهن آگاهی و گروه دوم تحت درمان ذهن آگاهی قرار گرفتند. برای جمعآوری اطلاعات، ازمصاحبه بالینی و پرسشنامه اختلال استرس پس ازضربه (PCL)، استفاده شد. نتایج بدست آمده با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره یک راهه، و با استفاده ازنرم افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. طبق فرضیهاصلی تحقیق، بین اثر بخشی روش درمان ترکیبی و روش ذهن آگاهی، درکاهش علایم، تفاوت وجود دارد. نتایج، فرضیهاصلی پژوهش را تایید کرد. بحث: میان گروه های آزمایش و کنترل، از لحاظ کاهش علایم، تفاوت معناداری وجود دارد.گروه کنترل تغییری نداشت، اما مداخلات درمانی در دو گروه آزمایش، باعث کاهش شدت علایم ونشانه ها، شده بود. بااینکه مداخله درمانی ذهن آگاهی در کاهش علایم موثر بود، اما روش ترکیبی به دلیل ویژگی جامع بودنش، موثرتر ازدرمان ذهن آگاهی بوده است.

درمان شناختی - رفتاری، درمان ذهن آگاهی، اختلال استرس پس ازسانحه، جانبازان