محمدرضا وفایی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد ایران
جواد ریاحی - استادیار دانشگاه آیت الله عظمی بروجردی، دکتری حقوق جزاء و جرم شناسی.
مهدی چگنی - استادیار دانشگاه آیت الله عظمی بروجردی، دکتری حقوق جزاء و جرم شناسی.

دادرسی عادلانه از جمله آرمان های هر نظام حقوقی و کیفری می باشد که جوامع مختلف همواره به دنبال تحقق آن بوده اند. از جمله اصول اولیه برای رسیدن به دادرسی عادلانه رعایت اصل برایت و اصل قانونی بودن جرم و مجازات ( و به طور کلی مراحل مختلف دادرسی ) می باشد که لازمه حفظ احترام و کرامت انسانی متهم در دادرسی کیفری است که از جمله نتایج آن حفظ نظم اجتماعی، جلوگیری از مجازات مضاعف، جبران خسارت از متهم بی گناه، ... می باشد که برای تحقق دادرسی عادلانه از مهمترین اصول و نتایج می باشند. روش تحقیق در نوشتار حاضر توصیفی و تحلیلی می باشد و نتایج حاصل از تحقیق حاکی از ان است که قوانین کیفری ایران از جمله قانون آیین دادرسی کیفری ایران با پشرفت هایی که حاصل تجربیات سیستم قضایی و تاثیر اندیشمندان این حوزه است و همچنین تاثیر پذیرفتن از مقرره های بین المللی در زمینه دادرسی عادلانه دست به تغییراتی در این قانون در سال 1392 زده است و نوآوری هایی در این زمینه قابل مشاهده است. از جمله مهمترین این نوآوری ها عبارت اند از: برابری امکانات دفاع یا تساوی سلاح ها، حق دسترسی به پرونده تحقیقات مقدماتی، تجویز حق داشتن وکیل بدون محدودیت، دادرسی تفکیکی، تشکیل دادسرا ویژه اطفال و تشکیل ضابطین ویژه بانوان در مرحله تحقیقات مقدماتی و دادرسی و در مرحله محاکمه نیز جلوه هایی نظیر تفهیم اتهام به متهم در زمان بازداشت، حضور وکیل در مرحله تحت نظر، حق برخورداری از بی طرفی در دادگاه، محدودیت تحت نظر قراردادن متهم از سوی ضابطان، محدودشدن استفاده از قرار بازداشت موقت، تعمیم قواعد تخفیف مجازات در صدور قرار بازداشت موقت خسازت زدایی از متهم بازداشت شده بی گناه، در زمره نوآوری های قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 می باشد که قابل شناسایی و بحث است که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته اند.

دادرسی عادلانه، نوآوری های قانون آیین دادرسی کیفری 1392 ، مرحله تحقیقات مقدماتی، مرحله صدور حکم