مصیب صیادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده اصولالدین قم
عبدالرضا زاهدی - استادیار دانشگاه آیت الله بروجردی

وجود آرامگاههای متعدد شیعی در ایران، بررسی موضوعی این مکانها را توسط پژوهشگران حوزه مطالعات تاریخی و مذهبی ضروری میسازد، این آثار را میتوان از جنبههای مختلف نسبشناسی، تاریخچه احداث بنا، سبک معماری و اوضاع سیاسی و مذهبی ایران در دورهای خاص بررسی کرد. دحیه بن خلیفه کلبی صحابی جلیلالقدر پیامبر اسلام(ص)، از بزرگان انصار و یکی از پیشگامان مسلمانان در آغاز بعثت بود، او چهرهای زیبا داشت و جبرییل(س) به شکل و شمایل او وحی الهی را به پیامبر(ص) می 4رساند. در بند صلحنامه امام حسن(ع) و معاویه، خراج دارابگرد (داراب فارس فعلی) به اهل بیت پیامبر(ص) اختصاص یافت و دحیه کلبی به عنوان نماینده امام حسن(ع) به داراب آمدند و بعد از جمع آوری خراج و در بازگشت در 8کیلومتری داراب شهید و به خاک سپرده شدند. با بررسی و نقد اخبار مندرج در متون تاریخی، شواهد معماری و باستان شناسی، همچنین دقت در متن سنگ قبرهای مکشوف در ادوار مختلف و وقفنامههای موجود، می توان نتیجه گرفت که تاریخچه بنای آرامگاه دحیه کلبی بهعنوان صحابی مدفون در ایران (شهر داراب) را 900 سال پیش (قرن پنجم ه.ق) تاریخ -گذاری کرد، هرچند به استناد شواهد مکتوب و آثار بهدست آمده، تاریخچه 600 ساله برای آرامگاه دحیه در این شهر وجود دارد و در نهایت میتوان نقش این معماری را در پایداری و تابآوری فرهنگ تشیع در ادوار مختلف تاریخی در این شهر را به دست آورد.

آرامگاه، دارابگرد، .معماری،پیامبر(ص)،دحیه کلبی