سمانه سماوات - استادیارپژوهش موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

عوامل زنده همچون عوامل غیرزنده ممکن است کارآمدی و سطح جمعیت جدایههای باکتریایی مفید متعلق به سودوموناس ها و یاریزوبیوم ها را تحت تاثیر قرار دهد. ن از جمله این عوامل زنده، می توان به تاثیر جدایه باکتریایی متعلق به سایر گونه ها وجنسها اشاره کرد. در پژوهش حاضر اثر عصاره فیلتر شده (محیط کشت فیلتر شده ای که فاقد سلول های باکتری است ولی حاوی ترشحات خارج سلولی باکتری می باشد پنج جدایه ریزوبیومی R. etli (RH5) R. leguminosarum bv. phaseoli (RH3, Pseudomonas fluorescens (UTPF109, برمیزان جمعیت دوجدایه RH4, RH6, RH7)(UTPF68 و نیز اثرات عصاره فیلتر شده جدایه های های سودوموناس مورد مطالعه بر جمعیت جدایه ریزوبیومی مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی اثر عصاره های فیلتر شده بر جمعیت جدایه ها قرایت ،میزان جذب نوری به عنوان شاخصی از جمعیت) جدایه های های ریزوبیومی و سودوموناس به ترتیب در طول موج nm 560 و nm 600 و در فواصل زمانی 16 ،24 ،48 ،72 ،96 و 120 ساعت پس از مایه زنی به کمک دستگاه اسپکتروفوتومتر انجام گرفت. ،بر طبق نتایج میزان جذب نوری هر دو جدایه سودوموناس مورد آزمایش در اثر بکارگیری عصارههای ریزوبیوم در قیاس با تیمار های شاهد، به طور معنی داری در سطح احتمال خطای 1%افزایش یافت در بررسی تاثیر عصاره TPF68 و UTPF109 برجمعیت جدایه ریزوبیوم های مورد آزمایش، به ترتیب میزان جذب نوری RH3 و RH5 بطور معنی داری بیش از سایر جدایه ها افزایش یافت. به این ترتیب جدایههای مورد بررسی نسبت به یکدیگر سازگار بودند و اثرات آنتاگونیست علیه یکدیگر نشان ندادند. این که چه مکانیزمهایی در اثرات آ نتاگونیستی و یا سینرژیستی جدایههای باکتریایی بر جمعیت یکدیگر دخیل است، هنوز مشخص نیست و انجام بررسیهای بیشتر در این زمینه ضرورت دارد.

ریزوبیوم، سودوموناس، عصاره، فیلتراسیون.،باکتری