حسنا یاری - گروه حقوق، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
قباد کاظمی - استادیارگروه حقوق ، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

تحصیل دلیل یکی از موضوعات اصولی و اساسی دادرسی کیفری را تشکیل می دهد تا آنجا که بدون وجود دلیل، امکان انتساب جرم و به تبع آن، اجرای مجازات وجود ندارد. دلیل در دعاوی کیفری نسبت به مسایل دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است. چرا که با تضمینات اساسی اشخاص به ویژه اماره برایت که میتواند تحت تاثیردلیل قرارگیرد مواجه می .گردد بنابراین ادله اثبات در امور کیفری از اهمیت و ویژگی های خاصی برخوردار است. طرح دعوا از سوی قدرت عمومی علیه کسی که بی گناهی او به موجب اصل برایت مفروض است و محکوم کردن او به مجازات با توسل به هر وسیله ای با نام و عنوان دلیل پذیرفته نیست. ادله معتبر و واجد ارزش اثباتی باید از سوی قانونگذار مشخص گردد تا اصحاب دعوا از تحصیل و ارایه ادله فاقد ارزش قضایی امتناع کنند و همچنین شیوه ناظر خاص ضوابط ادله و تحصیل صحیح های به آن مشخص گردد تا از توسل به شیوه های غیر دلیل تقدیم و تحصیل و نامشروع در قانونی که گاه باعث بطلان دادرسی می گردد، جلوگیری شود. دلیل حاوی قواعدی است که به دنبال کشف جرم از طریق شناخت اعمال یا دستیابی به اشخاص است تا با بررسی آنها به حقیقت نایل آید. در فرایند دادرسی کیفری، این مهم فقط از طریق تحصیل و بررسی ادله امکانپذیر خواهد بود. به همین علت، گفته می شود که دلیل در حقوق کیفری آزاد است ولی چنین ادعایی به صورت محدود قابل پذیرش خواهد بود. در حقیقت، همه چیز باید در پرتو حکومت قانون تعریف شود و دلیل از این قاعده مستثنی نیست.

تحصیل دلیل،کشف حقیقت، آیین دادرسی،ادله اثبات،دادرسی منصفانه