بابک یوسفی - کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشکده فنی مهندسی دانشگاه صنعتی قم
محمد رضا مرجانی - استادیار گروه مهندسی صنایع دانشکده فنی مهندسی دانشگاه صنعتی قم

یکی از موضوعات مورد توجه در حوزه برنامه ریزی و مدیریت تولید، تعادل (بالانس) خطوط مونتاژ است که در آن مسایل مختلفی با هدف حداقل سازی تعداد ایستگاه های کاری و یا زمان سیکل برای تولید یک یا چند محصول تعریف و بررسی می شود. در این مسایل تعداد ایستگاه های کاری و زمان سیکل دو متغیر اصلی و تاثیر گذار بر ساختار مساله اند که باید با انتخاب بهینه یک یا هر دو متغیر یک تعادل در خط تولید ایجاد شود. این مقاله به مساله حداقل سازی همزمان هر دو متغیر که به آن نوع مساله تعادل خط مونتاژ نوع E گفته می شود پرداخته و فرض وجود زمان های آماده سازی بین وظایف یعنی زمان های قطعی انتظار قطعات برای آماده سازی ماشین جهت پردازش مورد نظر را در نظر می گیرد. مساله مورد بحث به صورت یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح فرمول بندی شده و برای حل آن رویکردی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک پیشنهاد شده است. با طرح مثال های عددی و مقایسه نتایج روش حل پیشنهادی با نتایج حاصل از حل مدل با نرم افزار CPLEX 12.6 می توان به کارایی الگوریتم توجه کرد.

تعادل خط مونتاژ نوع E ، الگوریتم ژنتیک، زمان های آماده سازی، زمان سیکل، ایستگاه های کاری