کیومرث فرح بخش - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

یکی از مشکلات زندگی زناشویی تعارض و کشمکش بین زوجین است که همواره عوارض متعددی را در پی دارد. برای پیشگیری و درمان تعارضهای زناشویی روشها و رویکردهای متعددی برمبنای نظریههای شناختی، رفتاری و بصیرت محور بوجود آمده است که مداخلات آنها عمدتا بر زوجها متمرکز است و عوامل زمینه ای مانند خانوادههای اصلی زوجین یعنی ای خانواده که زوجین در آن رشد و نمو داشتهاند را نادیده میگیرند این درحالی است که بنا به روش درمان چند سیستمی مشکلات و مسایل زندگی علاوه بر آنکه متاثر از عوامل درون فردی است ناشی از عوامل موقعیتی و زمینهای نیز میباشد و در فرآیند درمان باید آنها را مدنظر داشت. هدف از انجام این پژوهش بررسی مقایسه اثربخشی زوج درمانی همراه با خانوادههای اصلی با زوج درمانی به تنهایی در کاهش تعارضهای زناشویی و پایداری درمان ناشی از آن بوده است. در این پژوهش فرض شده است -1 :تعداد جلسات زوج درمانی همراه با خانواده اصلی کمتر از زوج درمانی به تنهایی است -2 پایداری زوج درمانی همراه با خانواده اصلی پس از سه ماه بیشتر از زوج درمانی به تنهایی است. برای بررسی این فرضیات دو گروه زوج که دارای درگیری زناشویی بوده و متمایل به شرکت در درمان بودهاند انتخاب شدند. یک گروه زوجین نیز که دارای تعارض زناشویی بودهاند و تمایل به شرکت در درمان نداشتهاند اما در تکمیل آزمونها تمایل خود را به همکاری اعلام نمودند به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. از آزمون سنجش تعارض زناشویی که توسط ثنایی و ترابی ترجمه شده و فرم ثبت تعداد درگیریها به عنوان ابزار اندازهگیری استفاده شده است. روشها و فنون مورد استفاده برای گروه های آزمایش براساس نظریه شناختی - عاطفی و رفتاری الیس و واقعیت درمانی گلاسر تدوین گردید، با این تفاوت که در زوج درمانی همراه با خانوادههای اصلی علاوه بر زوجین، والدین آنها نیز حضور پیدا میکردند. یک هفته پیش از شروع از هرسه گروه پیش آزمون به عمل آمد و یک هفته پس از اتمام درمان پس آزمون اول و سه ماه بعد پس آزمون دوم اجرا گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد تعداد جلسات درمانی در زوج درمانی همراه با خانواده اصلی به طور معنی داری کمتر از زوج درمانی به تنهایی است و اثربخشی زوج درمانی همراه با خانواده اصلی در پس آزمون اول و دوم بیشتر از زوج درمانی به تنهایی بوده است همچنین پایداری زوج درمانی همراه با خانواده اصلی بیشتر از زوج درمانی به تنهایی مشاهده گردید. براساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود هنگام زوج درمانی برای کاهش تعارضهای زناشویی خانوادههای اصلی نیز مدنظر قرار گیرند .

زوج درمانی، زوج درمانی به تنهایی.زوج درمانی همراه با خانواده اصلی، تعارض زناشویی