کریم آذربایجانی - استادیار دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان
سید کمیل طیبی - استادیار دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان
اصغر حق شناس - عضو هیات علمی دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

اندازه گیری تجارت درون صنعت IIT برای کشورها موضوع مهمی است که لزوم توجه به آن برای شناخت پتانسیل تجاری کشورها و رابطه تجاری آنها با یکدیگر احساس می شود در این مقاله سهم تجارت درون صنعت متقابل ایران با سایر کشورهای جهان طی دوره 2002-1998 با استفاده از شاخص گروبل-لوید G-L اندازه گیری و محاسبه شده است و با آزمون همبستگی مشخص شده که این روش با سایر روشهای اندازه گیری این ضاخص تفاوت معنی داری ندارد اندازه گیری تجارت درون صنعت متقابل ایران با سایر کشورها بر اساس گروه کالایی با کد پنج رقمی استاندارد SITC محاسبه شده و نشان می دهد که متوسط تجارت درون صنعت ایران در سال های 1998و2002 به ترتیب 17/14 و 27/82 درصد بوده است همچنین تجارت درون صنعت بر اساس گروه کالایی با کد تعرفه ای شش رقمی HS محاسبه گردیده است که نشانمی دهد متوسط آن در ایران در سال های 1998و2002 به ترتیب 9/28 و 14/2 درصد بوده است مقایسه نتایج دو روش محاسبه پاسخ به این پرسش است که سهم تجارت درون صنعت با استاندارد HS به میزان ثابتی پایین تر از سهم تجارت درون صنعت با استاندارد SITC است ولی هر دو دارای روند تغییرات مشابهی هستند به منظور ارزیابی دقیق تر جریان تجاری ایران به لحاظ اهمیت مکانی و منطقه ای شاخص تجارت درون صنعت ایران در چارچوب بلوک های منتخب اقتصادی تجاری نیز محاسبه گردیده است به طوری که نتایج گویای این واقعیت است که سهم تجارت درون صنعت ایران بیشترین همگرایی را در بین بلوک های منتخب با سازمان کنفرانس اسلامی OIC در راستای تحقق بازار مشترک اسلامی دارد

تجارت درون صنعت،شاخص تجارت درون صنعت،پتانسیل تجاری،شاخص گروبل-لوید