نسرین حسین پور - کارشناس ارشد، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
محمدعلی نوروزیان - استادیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
احمد افضل زاده - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

این مطالعه به منظور بررسی اثر منابع مختلف مکمل آلی و معدنی مس بر فراسنجههای تولید گاز و قابلیت هضم مواد مغذی در برههای نر زندی انجام شد. در آزمایش اول، هجده راس بره نر (میانگین وزن 17/53 1/62 کیلوگرم) در قالب طرحی کاملا تصادفی در سه گروه شش راسی، در جایگاههای انفرادی به مدت هفتاد روز پروار شدند. تیمارها شامل شاهد (جیره پایه بدون مکمل مس)، جیره پایه به همراه 10 میلیگرم مس در کیلوگرم ماده خشک جیره به شکل پروتیینات و جیره پایه به همراه 10 میلیگرم مس در کیلوگرم ماده خشک جیره به شکل سولفات بود. تغذیه بره ها با جیره های حاوی مکمل مس میانگین افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک مصرفی را بهبود بخشید، ولی تاثیری بر مصرف خوراک نداشت. قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتیین خام و ADF در برههایی که از جیره مکمل شده با مس آلی تغذیه شدند، نسبت به برههای سایر تیمارها بیشتر بود .(P<0/01) در آزمایش دوم، میزان انرژی قابل سوختوساز جیرههای آزمایش اول برآورد و تاثیر منبع مس بر فراسنجههای تولید گاز بررسی شد. نرخ تولید گاز (c) در بین تیمارهای آزمایشی معنادار نبود اما پتانسیل تولید گاز (b) در تیمارهای حاوی مکمل مس بیشتر از تیمار شاهد بود .(P<0/05) براساس نتایج تحقیق حاضر، افزودن مکمل مس به شکل آلی به جیره برههای پرواری از طریق بهبود قابلیت هضم مواد مغذی باعث بهبود عملکرد میشود

بره زندی، تولید گاز، عملکرد، قابلیت هضم، مس آلی