سامان عباسی - کارشناس ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران
مختارعلی عباسی - دانشیار، بخش پژوهش های ژنتیک و اصلاح نژاد، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، کرج، ایران
علی رضا نوشری - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

در تحقیق حاضر، از اطلاعات صفات کیفیت 2000 تخم مرغ مربوط به 746 مرغ بومی در نسل هفدهم و دادههای وزن مربوط به 17نسل مرغان بومی مرکز اصلاح نژاد دام فارس برای برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات وزن بدن و کیفیت تخم مرغ استفاده شد. برای هر صفت شش مدل دام یک صفتی با تاثیرات تصادفی گوناگون برازش شد. برای صفت وزن بلوغ مدل شامل اثر ژنتیکی افزایشی حیوان و محیطی دایمی مادری، برای وزن 12هفتگی مدل شامل تاثیرات ژنتیکی افزایشی حیوان، ژنتیکی افزایشی مادری، و محیطی دایمی مادری، برای صفات قطر سفیده، وزن زرده، و وزن تخممرغ مدل شامل تاثیرات ژنتیکی افزایشی حیوان و مادر و برای بقیه صفات مدل دام ساده شامل اثر ژنتیکی افزایشی حیوان به عنوان مدل مناسب تعیین شدند. وراثت پذیری صفات کیفیت داخلی تخم مرغ از 02/0(وزن زرده) تا 23/0) شاخص سفیده) و صفات کیفیت خارجی از 01/0) وزن تخم مرغ) تا 43/0) مقاومت پوسته) متغیر بود. وراثت پذیری وزن 8هفتگی، 12هفتگی، و وزن بلوغ بهترتیب 22/0 ،31/0 و 56/0 برآورد شد. ضرایب همبستگی ژنتیکی صفات کیفیت تخم مرغ با وزن بدن از 79/0 -تا 80/0 برآورد شد. براساس نتایج مطالعه حاضر، انتخاب براساس وزن در 8هفتگی و 12هفتگی میتواند سبب افزایش وزن تخممرغ، عرض تخممرغ، و شاخص شکل تخممرغ شود. انتخاب براساس وزن بدن در 12هفتگی باعث افزایش وزن سفیده و قطر زرده نیز خواهد شد.

کیفیت تخم مرغ، مرغ بومی، وراثت پذیری، وزن بدن، همبستگی ژنتیکی