مهسا زارعی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
محمودرضا تدین - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
علی تدین - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

پژوهشی مزرعه ای به منظور بررسی اجزای عملکرد و درصد روغن گیاه شاهدانه )Cannabis sativa L.( تحت تیمارهای مختلف کود زیستی و شرایط آب و خاک شور انجام گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه شمالشرق شهر اصفهان در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه اکوتیپ شاهدانه ‘اصفهان’، ‘ شیراز’ و ‘مشهد’ بهعنوان فاکتور اول و تیمار کود زیستی شامل نیتروکسین، سوپرنیتروپالس، بیوسولفور، مایکوریزا گونه (Glomus mosseae) و شاهد )بدون کود( به عنوان فاکتور دوم انجام شد که در شرایط تنش شوری آب و خاک مزرعه قرار گرفت. صفات اندازهگیری شده شامل تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و درصد روغن بود. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و شاخص برداشت مربوط به تیمار مایکوریزا و کمترین آن مربوط به شاهد بود. همچنین، مایکوریزا بیشترین عملکرد بیولوژیکی را نشان داد و سایر تیمارها از این لحاظ تفاوت معناداری نداشتند. وزن هزاردانه تحت تاثیر هیچ کدام از تیمارهای کودی قرارنگرفت، ولی اکوتیپهای ‘مشهد’ و ‘شیراز’ بیشترین )33/13 گرم( و اکوتیپ ‘اصفهان’ کمترین 7/8( گرم( وزن هزاردانه را نشان داد. هر چهار تیمار کودی )به طور میانگین /292 درصد( موجب افزایش معنادار درصد روغن نسبت به شاهد 26/5( درصد( شد، ولی تفاوت چندانی در بین تیمارهای کودی مشاهده نشد. اکوتیپ ‘اصفهان’ تحت تیمارهای بیوسولفور و مایکوریزا با میانگین 800 دانه در بوته بیشترین و اکوتیپ های ‘مشهد’ و ‘شیراز’ تحت تیمار شاهد با میانگین 76 کمترین تعداد دانه در بوته را داشتند.

تنش شوری، درصد روغن، شاهدانه، عملکرد دانه، کودهای بیولوژیکی