کامیار کاظمی - دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد - ایران
محمد خواجه حسینی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد – ایران
احمد نظامی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد - ایران
حمداله اسکندری - دانشیار گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران - ایران

اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ (شامل هیدروپرایمینگ، محلول 10 درصد پلیاتیلن گلیکول ، محلول 20 درصد پلی اتیلن گلیکول ،محلول 5/2 درصد کلرید کلسیم، محلول 5 درصد کلرید کلسیم، محلول 50 میلی مولار سولفات روی، محلول 100 میلی مولار سولفات روی و بدون پرایمینگ) بر جوانه زنی بذر کنجد بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. بذور پرایم شده با سولفات روی (50 میلیمولار) دارای بالاترین درصد جوانه زنی بودند، حال آنکه سرعت جوانه زنی بالا در هیدروپرایمینگ به دست آمد.در شرایط مزرعهای تاثیر پرایمینگ بذر و سطوح آبیاری بر رشد و عملکرد کنجد به صورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهایکامل تصادفی با چهار تکرار، در سال زراعی 93-1392 در مزرعهای واقع در شمال غربی شهرستان شادگان مورد بررسی قرار گرفت. کرتهای اصلی شامل سطوح آبیاری (آبیاری پس از 150 و 250 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و کرت های فرعی هشت سطح پرایمینگ بذر (مشابه آزمون مقدماتی) بودند. بیشترین ارتفاع بوته در محلول 5 درصد کلرید کلسیم و آبیاری پس از 150 میلیمتر تبخیراز تشتک تبخیر و کمترین ارتفاع در سطح عدم پرایمینگ و آبیاری پس از 250 میلیمتر تبخیر مشاهده شد. بیشترین و کمترین وزنهزاردانه نیز به ترتیب در هیدروپرایمینگ با فاصله آبیاری 150 و در تیمار شاهد پس از 250 میلیمتر تبخیر اندازه گیری شد. بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، کارایی مصرف آب، عملکرد روغن، درصد روغن و کمترین درصد پروتیین نیز در تیمار هیدروپرایمینگ به دست آمد.

درصد پروتیین، درصد روغن، شاخص برداشت، کارایی مصرف آب، گیاهچه