الهام نوذرپور - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
رضا توکل افشاری - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
الیاس سلطانی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
ناصر مجنون حسینی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

آزمایش این به جوانه سرعت واکنش بررسی منظور زنی بادرنجبویه بذر (.L officinalis Melissa (نسبت به دما و پتانسیل آب صورت گرفت. بذرها در دماهای 20 ،23 ،25 ،27 ،30 و 32 درجه سانتی گراد و پتانسیل های خشک ی صفر، 2/0 ، -4/0 ، -6/0 -و 8/0- مگاپاسکال در 3 تکرار در انکوباتور قرار داده شدند. این آزمایش در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، درسال 1393 انجام شد. دادهها با استفاده از طرح آماری تجزیه مرکب در قالب طرح کاملا تصادفی در چند مکان آنالیز شدند. مدل دوتکهای جهت تعیین دماهای کاردینال استفاده شد. دمای پایه، دمای مطلوب و دمای سقف برای جوانهزنی بذر بادرنجبویه در شرایط عدم تنش خشکی بهترتیب 30/17 ،9/30 و 35 درجه سانتیگراد بهدست آمدند. با کاهش پتانسیل آب دمای پایه بهتدریج افزایش یافت و در پتانسیل آب 8/0 -مگاپاسکال به 25/21 درجه سانتیگراد افزایش یافت. دمای مطلوب با کاهش پتانسیل آب به 6/0 -مگاپاسکال به حدود 28 درجه سانتیگراد کاهش یافت. بذرهای بادرنجبویه در دماهای 5 ،10 ،15 و 35 درجه سانتیگراد در هیچ سطح رطوبتی جوانه نزدند. مقدار ضریب تبیین برای مدل هیدروترمال تایم 55/0 بود. مقدار هیدروترمال تایم 41/71 مگاپاسگال درجه روز بود که براساس این مدل بذرهای بادرنجبویه برای جوانهزنی به 41/17 مگاپاسگال درجه روز نیاز دارند. نتایج این پژوهش می تواند برای مطالعات آتی در مورد بیولوژی و اکولوژی بذر گیاه بادرنجبویه مفید باشد.

بادرنجبویه، جوانه زنی، دماهای کاردینال، مدل دوتکه ای، هیدروترمال تایم