محمدهادی همایون - عضو هییت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران
محمود مطهری نیا - دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه قم

بنا بر مشهور کوفه در دهه دوم پس از هجرت تاسیس شد که در لا به لای نوشتار به اجمال به بیان تاریخ آن خواهیم پرداخت، ولی روایات متعدد و قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد کوفه و مناطق خاصی از آنکه امروز به طور مشخص به عنوان مسجد کوفه و مسجد سهله در برابر دیدگان ما قرار دارد، از سابقه ای به قدمت عمر بشریت برخوردار است و از زمان حضرت آدم (علی نبینا و آله و علیه السلام) به این مناطق توجه خاصی مبذول داشته می شده است. این توجه، با تاسیس کوفه اسلامی دچار جهش شد و اوج این ماجرا در آخرالزمان و انتخاب این منطقه برای پایتختی حکومت حضرت مهدی علیه السلام متجلی خواهد شد. پژوهش حاضر در زمره تک نگاری در حوزه مطالعات جغرافیای تاریخی که از زیر شاخه های رشته تاریخ و تمدن اسلامی است، تعریف می شود. در این نوشتار، با رویکردی میان رشته های و با استفاده ار احادیث و روایات، سعی شده نگاهی متفاوت به تاریخ این شهر اسلامی نمود. بنا بر روایاتی که در طول نوشتار خواهیم دید، کوفه یکی از شهرهایی است که می توان ادعا کرد مطالعه درباره آن از نظر اسلام موضوعیت دارد. با جدی تر شدن تحقیقات و مطالعات این چنینی در سیاستگزاری های کلان با رویکرد تمدنی شیعی و مهدوی، این دست مطالعات می تواند تکمیل کننده بخشی از مطالعات و پژوهش های شیعه شناسی قرار گیرد.

کوفه، اسلام، مسجد کوفه، مسجد سهله، شیعه