محسن مردانی - کارشناسی ارشد فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه شیراز و مدرس دانشگاه بیرجند
محمدهادی شهاب - عضو هییت علمی دانشگاه بیرجند

آیت الله محمد باقر آیتی معروف به شیخ محمد باقر گازاری یکی از علمای دینی و عرفای به نام خراسان و خطه ی قایناتاست. شناخت مقام علمی، ادبی و اجتماعی شیخ محمد باقر آیتی به عنوان یکی از مجاهدان پر تلاش در عرصه ی دینی واجتماعی از جایگاه خاصی برخوردار است؛ به طوری که عدم شناخته جایگاه علمی و اجتماعی این عالم فقید به مثابه عدمشناخت یک دوره از حیات علمی و مذهبی در خراسان جنوبی و بلکه خراسان بزرگ می باشد. حقیقت این است که شیخاز توابع استان خراسان جنوبی و شهرستان قاین گذراند و سپس برای گازار محمد باقر دوره ابتدایی تحصیلی خود را در قریهادامه تحصیل راهی مشهد مقدس و بعد نجف اشرف شد و در آنجا به درجه اجتهاد نایل آمد. شیخ محمد باقر پس از اخذ درجهاجتهاد دوباره به خراسان برگشت و در شهرستان بیرجند مرکز استان خراسان جنوبی به خدمت به مردم مشغول شد. شیخمحمد باقر خدمات علمی و اجتماعی بسیاری به خراسان ارایه نموده که در اینجا ضمن تحلیل و بررسی جایگاه علمی و اجتماعیایشان به بیان پارهای است از این خدمات می پردازیم.

شیخ محمد باقر، خراسان، بیرجند، گازار، اجتهاد