محمدرضا دانش شهرکی - کارشناس ارشدحقوق عمومی دانشگاه تهران

نفت بمثابه اساسی ترین کالای راهبردی، تاثیرات متعددی بر ساختار اجتماعی دارد. گستره این تاثیرات از تصمیم سازی وسیاست گذاری های هییت حاکمه آغاز و تا تمایلات خرد اقتصادی عامه مردم ادامه می یابد. وجود نفت بمثابه ثروتنخستین، طبعی دوگانه دارد. بلحاظ نظری، وجود ثروت انبوه نخستین باید به رفاه و همزیستی بیشتر نیل یابد اما آنچه درعمل مشاهده می گردد سیل فلاکت و استبداد است که از پس نفت می آید تا آنجا که اندیشمندان وجود آن را نفرین نفت یا بلای منابع خوانده اند. در این مقاله پس از تبیین پدیده دولت رانتیر به عنوان دولت آفت زده از نفت، به شرح آثار رانت نفت در نظام مدنی، سیاسی و اقتصادی می پردازیم.

دولت نفت پایه، رانت، رانتریسم، فساد، ثبات سیاسی، اقتصاد، جامعه مدنی