سید محمود مرتضوی هشترودی - استاد سطح عالی حوزه علمیه قم و دبیر علمی انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه
کوکب دهقانی هارونی - طلبه سطح ۳ تربیت مدرس صدیقه کبری (س) قم

در طول تاریخ ثابت شده که رنج و درد در زندگی هر انسانی وجود دارد و بر این حقیقت هیچ خدشه ای وارد نیست. برخی انسان ها با جهان بینی غلط به ورطه ی نا امیدی دچار شده و تسلیم این رنج ها می شوند و حال آنکه در برخی موارد انسان باید با این مسیله به ستیز برخیزد و در برخی موارد باید با این مشکلات سازش پیشه کند. نگاه ما به این موضوع، یک نگاه دینی است چون با اتکا به آیات و روایات ثابت می شود که انسان باید در مسیر دفع رنج گام بردارد. ما در طی این پژوهش به دنبال این هستیم که ثابت کنیم در کنار دیگر راه های فرعی راه دفع رنج در حقیقت، عبودیت است؛ چون ما در این پژوهش سعی بر این داریم که افرادی که دغدغه ی فرهنگی دارند را درگیر این مسیله کنیم که به شناخت بهتر این راه در کنار دیگر راه های پیشنهادی بپردازند. از آنجا که یکی از مهمترین دغدغه های فردی و اجتماعی، مقابله با رنج هاست که گاهی از توصیه های دینی در این زمینه غافل هستیم؛ سعی شده این پژوهش نقطه ی عطفی باشد در جهت توجه به پیشنهادهای دینی در زمینه ی رنج زدایی. لذا ابتدا به چیستی رنج و مراتب آن پرداخته و سپس عناصر دخیل در رنج را بیان نمودم و در ادامه به راه های رنج زدایی اشاره و در آخر اشاره کوتاهی به مسیله عبودیت داشتم. که در نهایت می توان گفت کسی که عبد باشد نه ظلم می کند و نه زیر بار ظلم دیگران می شکند که همواره در مسیر رضای الهی به دنبال کسب یک زندگی همراه با لذت صحیح و به دور از رنج است و در جایی که راه درمانی برای رنج هایش ندارد، با مقام رضا و شکر رهایی می یابد.

منشا رنج، راه عبور از رنج، عبودیت، لذت بندگی