نرگس مرادطلب - دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
رقیه حاجی بلند - دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
ناصر علی اصغرزاد - دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
گونتر نویمان - موسسه تحقیقاتی گیاهان زراعی، دانشگاه هوهنهایم آلمان

سیلیکون به عنوان عنصر مفید برای رشد گیاهان نقش مهمی در مقابله با تنش های زیستی و غیر زیستی دارد. در این پژوهش تاثیر سیلیکون روی تحمل تنش خشکی در حضور یا عدم حضور قارچ میکوریز آربوسکول دار G. Clarum در گیاه توت فرنگی var. ParusFragaria × ananassa بررسی شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (ظرفیت مزرعه ای (FC) %35 ، (FC) %75 ،(FC)) دو سطح تلقیح (با یا بدون قارچ میکوریزی) و دو سطح سیلیکون (بدون کاربرد و کاربرد 3 میلیمولار سدیم متاسیلیکات) بود. گیاهان به مدت 6 هفته تحت شرایط اتاق رشد قرار گرفتند. تولید ماده خشک، سرعت فتوسنتز و پروتیین در گیاهان با تنش خشکی کاهش قابل توجهی داشته و برعکس، قند محلول و پرولین برگ به ترتیب تا 2 و 10 برابر انباشته شد. تحت تنش کمبود آب، ترکیب سیلیکون و تیمار با قارچ میکوریزی موجب افزایش معنی دار قابل توجه وزن خشک اندام هوایی، ریشه، محتوای نسبی آب، سرعت فتوسنتز، غلظت پروتیین، غلظت روی، مس، منگنز و تحریک سیستم دفاع آنتی اکسیداتیو شامل آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و پراکسیداز گردید و نیز باعث کاهش انباشتگی اسمولیت ها و مالون دیآلدیید شد. اثر سودمند سیلیکون و قارچ میکوریزی شامل حفظ سطح فتوسنتز و تامین عناصر کم مصرف بوده است.برهم کنش مثبت قارچ میکوریزی و سیلیکون ممکن است ناشی از افزایش رشد ریشه و فتوسنتز برای افزایش کلنی دار شدگی ریشه با قارچ میکوریزی توسط سیلیکون باشد.

سیلیکون، تنش خشکی، توت فرنگی، قارچ میکوریزی آربوسکولدار، دفاع آنتی اکسیداتیو، کمبود عناصر غذایی