فرحناز علومی یزدی - گروه معماری، دانشکده هنر ومعماری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
سیدمجتبی میرحسینی - گروه معماری، دانشکده هنر ومعماری،واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
اکرم السادات خیرالسادات - گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

یکی از روش های حضور فعال کودکان ونوجوانان در فضاهای آموزشی و انتقال آموخته های آن ها به یکدیگر، روش یادگیری مشارکتی است. این تکنیک نیازمند فضایی است که کودکان یادگیرنده و کودکان یاد دهنده جهت شکل گیری تعاملات مشترک، در آن حضور داشته باشند. حضور مشتاقانه و مشارکت در فضاهای جمعی، وابسته به عوامل کالبدی است که بتواند زمینه ساز ورود و سپس توقف افراد درون فضا باشد. اما آنچه بیش از ابعاد کالبدی در حضور و تعامل اجتماعی افراد موثر است، پیش بینی و خلق رویدادهایی است که فرصت های آموزش مشارکتی را از طریق فعالیت های مشترک، ایجاد می کنند. معماری نمی تواند در یک خلاء اجتماعی تجربه شود. انتقال تجربیات کودکان و نوجوانان و درک آن ها از آن چه فراگرفته اند، از طریق آموزش همکلاسی به همکلاسی در فضاهای باز جمعی در محیط های یادگیری، محقق خواهد شد. )شریعتمداری، 1375 ( در این روش که بر پایه آموزش به همتایان استوار است، همواره تلاش می شود با ایجاد بستری پر تحرک برای کودکان و نوجوانان، نشاط و تعلق خاطر نسبت به محیط یادگیری به وجود آید. آموزش یادگیری مشارکتی در فضاهای جمعی، امکان تجربه شیوه آموزش کارگاهی را که در آن شاگردانی از سال های مختلف، با هم تعامل داشته و تجربه های خود را به یکدیگر منتقل می کنند، فراهم می آورد. با کم شدن فشار کار آموزش در فضاهای جمعی، فضای زندگی پر رنگ تر شده تا رقابتی که نظام آموزشی به طور عمومی القاء می کند، از بین برود. ) شعاری نژاد، 1366 ( بدین منظور در طی این پژوهش، ضمن معرفی یادگیری مشارکتی، به بررسی مولفه های بهبود کیفی فضای جمعی و نقش آن ها در آموزش،فضاهای آموزشی برای کودکان ونوجوانان، پرداخته خواهد شد. شناخت این عوامل و مولفه ها، می تواند در ارتقاء کیفیت فضاهای آموزشی و یادگیری مشارکتی، موثر باشد در این راستا ازروش توصیفی تحلیلی باید به این مولفه پرداخت که اصول طراحی فضاهای آموزشی برای یادگیری کودکان کدامند و اساسا محیط آموزشی برای کودکان چگونه محیطی است لازمه اصلاح کالبد آموزش و پرورش، ایجاد فضاهای مرتبط با فعالیت کودکان است؛ فضاهایی که دارای شرایط مناسب و مطلوب برای رشد فیزیکی ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان می باشد که تحقق این امر از طریق طراحی جزییات فضاها با توجه به الگوهای رفتاری کودکان امکان پذیر می گردد. تحقیق حاضر یک تحقیق توصیفی تحلیلی است و موضوع تحقیق با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و ضمن مراجعه به منابع و مواخذ موجود مورد توجه قرار گرفته است.

فضای آموزشی، یادگیری مشارکتی، فضای جمعی، کودک و نوجوان