علیرضا عصاره - دانشیار دانشگاه شهید رجایی
لیلا رضایی - دانشجوی دکتری برنامه ی درسی

وجود تنوع در میان پدیده های عالم از واقعیت های این جهان است. نه تنها گونه های مختلف جانداران اعم از گیاهان و جانوران با هم تفاوت دارند بلکه اعضای یک گونه هم با هم متفاوت اند. این قاعده کلی بوده و در برگیرندهی انسانها نیز می باشد.نگاهی کوتاه به انسانها واقعیت را روشن می نماید که هر انسانی با انسان دیگر در زمینه های مختلف متفاوت است و این تفاوت ها کاملا آشکار است . همانطور که می دانیم عنصر اصلی تشکیل دهنده نظام آموزشی همین افراد هستند که برنامه ریزان برای آنها به تدوین برنامه اقدام میکنند. بنابراین برای بدست آوردن کارایی بهتر از فرایند برنامه ریزی باید متوجه این تفاوت ها بود و بر اساس آن به برنامه ریزی روی آورد.. با کمی دقت در خلقت انسان ها می توانیم دریابیم که هیچ دو انسانی مانند یکدیگر نیستند. این تفاوت ها در ابعاد مختلف جسمی، ذهنی ورفتاری قابل مشاهده و ادراکاند. تفاوت های که یک فرد در کلیت یا میزان صفات روحی خود با دیگران دارد و او را از آنان متمایز و مشخص میسازد. یا هر گونه قضاوت ویژگی یا کمی باعث امتیاز یا شناخته شدن یک فرد از افراد دیگر میشود.

تفاوت فردی ، نظام آموزشی ، برنامه ریزی ، وراثت ، محیط