ایمان یوسفی جوان - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه
مهدی بشیری - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه

تنش یخزدگی یک تنش ترکیبی حاصل از دمای پایین و صدمات مکانیکی ناشی از تشکیل بلورهای یخی در بافتهاست که باعث آسیب دیدن غشاء ها و کاهش آب سلولی می گردد. بلورهای یخ می تواند موجب آسیب شدید به سلول هیا زنده شوند که این عمل می تواند منجر به مرگ گیاه شود. مهمترین اثرات کمبود آب در بافت های مریتسمی بر روی فعالیت های سازندگی از قبیل ساختن Dna و Rna و مواد جدار سلول می باشد. گیاهان زراعی ترانسژنیک از جمله محصولات بیوتکنولوژی نوین هستند که پیش بینی می شود انقلاب عظیمی در کشاورزی به وجود می آورند. گیاهان تراریخته حاوی ژن های مقاوم به سرما بعنوان یکی از ابزارهای مهم و موثر در ایجاد مقاومت به پژمردگی به شمار می روند. این گیاهان علاوه بر کنترل موثر سرما، مزایا و اثرات بالقوه ای در کشاورزی از جمله افزایش درآمد زارعین، افزایش عملکرد، در شرایط تنش های محیطی را دارند. و می توانند روز به روز بر وسعت کشت خود حتی در شرایط نامناسب بیافزایند. ایمنی گیاهان حاوی ژن های مقاوم به سرما توسط سازمان های مهمی همچون سازمان بهداشت جهانی (WHO) به اثبات رسیده است. آنچه در مورد این گیاهان حایز اهمیت است، اینکه اکثریت آنها دارای ژن های مقاوم (ABA) به سرما بوده اند. ولی به دلایل محدودیت های ژنتیکی بیان نمی شوند. تا بتوانند با تولید پروتیین های لازم ایجاد مقاومت در برابر سرما را نشان دهند. گذشته از اینکه بایستی به مراحل رشد گیاه نسبت به فشار اسمزی و یخ زدگی نیز توجه نمود. راهبردهای مختلفی در جهت مدیریت تلفیقی مقاومت به سرما، از جمله روش تغییر در میزان هورمون های گیاهی مانند اسید آبسیزیک توسعه یافته است. با انی حال، توسعه و معرفی راهکارهای جدید در آینده می تواند اثرات بالقوه و مزایای برجسته گیاهان مقاوم به سرما را بطور دایمی در کشاورزان نوین تضمین کند.

تنش سرما، ترانسژنیک، بیان ژن، ژن های مقاوم به سرما