فردین جمشیدی مهر - دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد
جهانگیر مسعودی - دانشیار گروه فلسفه دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا کهنسال - استادیار گروه فلسفه دانشگاه فردوسی مشهد

اهمیت شناخت ماهیت اشیا تا بدانجاست که حتی گاهی انسان را از اقامه استدلال برای اثباتخصوصیات متعدد برای امر مورد نظر، بی نیاز می سازد. عدالت از زیربنایی ترین دغدغه هایفکری بشر در حوزه اخلاق و اجتماع به شمار می آید که در باب خصوصیات و ویژگی های آن بسیارگفته شده؛ اما تبیین ماهیت عدالت گاهی مورد غفلت قرار گرفته است. پرسش اصلی در ایننوشتار، در باب ماهیت عدالت و چیستی آن است که با محوریت آرای ابن سینا به بررسی آنپرداخته و چنین نتیجه گرفته شده است که چون ابن سینا برای عدالت ماهیت مستقلی قایل نیست؛بنابراین به تعریفی حقیقی برای عدالت نپرداخته است و سپس با رد این نظریه بوعلی که عدالت،اجتماع سه فضیلت عفت، شجاعت و حکمت است، به تبیین اصالت عدالت، و تفریع فضایلسه گانه مذکور بر آن پرداخته شده است. عدالت، حقیقتی است یگانه که در هر قوهای و بهاقتضای همان قوه فضیلت خاصی از آن اعتبار می شود. بنابراین، اساس همه فضایل، عدالتاست و سایر فضایل، از تجلیات عدالت به شمار می روند. در نهایت به نظری سیال بودن ماهیت عدالت و همچنین تفکیک عدالت از اعتدال پاسخ داده شده و نیز به نسبت میان عدالت فلسفی و فقهی پرداخته شده است.

عدالت، عفت، شجاعت، حکمت، اعتدال، فضیلت