محمدرضا محمدی - کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

آخرین مرحله از فرایند رسیدگی به یک پرونده در دادگستری و به عبارتی ثمره و نتیجه آن، اجرای حکممی باشد. از اصول مسلم در اجرای احکام کیفری فوریت و به موقع اجرا شدن آن است. مهمترین جرم علیهتمامیت جسمانی اشخاص قتل عمد می باشد. با توجه به آثار بسیار مهم وقوع این جرم در سطح جامعهبایستی در روند دادرسی و اجرای حکم این بزه اهتمام و دقت ویژه ای صورت گیرد. اما متاسفانه با ورودبه زندان های کشور زندانیانی مشاهده میگردند که پس از قطعیت حکمشان، سالهای طولانی در زنداننگهداری می شوند، در حالی که مجازات شرعی و قانونی آنها قصاص نفس می باشد. در این تحقیق باهدف بررسی علل عدم اجرای به موقع حکم قصاص نفس و ارایه راهکارهایی جهت اجرای به موقع آن، بهشیوه گردآوری اطلاعات میدانی پس از مصاحبه با کلیه محکومین به قصاص نفس و مطالعه پرونده هایآنان در دادسرای عمومی و انقلاب تهران، با روش توصیفی علل عدم اجرای به موقع حکم قصاصشناسایی گردیده و سپس با شیوه کتابخانه ای جهت تحلیل و بررسی این علل و ارایه راهکارهایی جهتاجرای به موقع این حکم نفس به کتب فقهی و حقوقی و استفتایات از مراجع عظام تقلید مراجعه شده است.به نظر نگارنده دو علت اصلی عدم اجرای به موقع حکم قصاص نفس عدم پیگیری اولیای دم و عدم وجودتشکیلات منسجم و پیگیر در دادگستری جهت اجرای حکم می باشد. این چالشهای اجرایی به نظر می رسدبا مقید نمودن اعمال حق قصاص اولیای دم به مدت معین و با تشکیل واحدهای مخصوص اجرای حکمقصاص نفس در دادگستری قابل حل می باشند.

آسیب شناسی، حقوقی، اجرای حکم، قصاص نفس