محمدمهدی مجیدی - دانشیاردانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محسن جعفرزاده قهدریجانی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
فاطمه رشیدی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
آقافخر میرلوحی - استاددانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

کمبود آب از مهمترین مشکلات تولید موفق محصولات کشاورزی در کشور ایران است. این پژوهش بهمنظور بررسی شاخصهای تحمل به تنش و شناسایی ژنوتیپهای متحمل به خشکی ارقام کلزا انجام گرفت. در این آزمایش 28 رقم کلزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو محیط رطوبتی نرمال و تنش خشکی ارزیابی شد. بهمنظور ارزیابی تحمل به خشکی از شاخص حساسیت به خشکی (SSI (فیشر و مورر، شاخصهای تحمل (TOL (و متوسط تولید (MP (روزیل و هامبلین و شاخصهای میانگین هندسی تولید (GMP (و تحمل به تنش (STI (فرناندز استفاده شد. براساس نتایج همبستگی شاخصهای تحمل با عملکرد دانه، شاخصهای STI ،GMP و MP مناسبترین شاخصها برای شناسایی و معرفی ارقام متحمل به خشکی شناخته شدند. مقایسه میانگین شاخصها براساس شاخص STI ،نشان داد که رقم fair Nk متحملترین، و رقم 2023 Rpc ،حساسترین رقم به شرایط تنش خشکی بودند. نمودار سهبعدی براساس Yp ،Ys و STI نیز نشان داد که ارقام fair Nk و Oaseضمن داشتن عملکرد زیاد در شرایط عدم تنش دارای عملکرد بهنسبت خوب و قابل قبولی در شرایط تنشاند؛ ازاینرو این ارقام برای اصلاح و ایجاد ارقام متحمل و دارای تولید زیاد در شرایط خشکی مناسب اند.

بای پلات، تنش خشکی، کلزا، عملکرد